آیا اسپرماتوسل یا کیست بیضه باعث ناباروری میشود؟
فهرست موضوعات
اسپرماتوسل، یک توده شایع می باشد که درست در بالا یا پشت بیضه رشد می کند. این کیست، کیست بیضه یا اپیدیدیم نامیده می شود. اسپرماتوسل ها خوش خیم هستند (سرطانی نیستند). پزشک معمولاً تنها در زمانی درمان را توصیه می کند که اسپرماتوسل ها شما را آزار دهند. از پزشک خود درباره تأثیر جراحی برداشتن کیست بر بارروی سؤال کنید.
اسپرماتوسل چیست؟
اسپرماتوسل، کیست پر از مایعی می باشد که در بالا یا پشت بیضه قرار گرفته است. در داخل هر اسپرماتوسل یک مایع شفاف یا مات وجود دارد که ممکن است حاوی اسپرم نیز باشد. پزشکان گاهی اوقات این کیست ها را کیست های اسپرمتیک یا اپیدیدیم می نامند. اسپرماتوسل ها در امتداد اپیدیدیم، که بخشی از سیستم تولید مثل مردان است، رشد می کنند.
اسپرماتوسل در کجا قرار گرفته است؟
اسپرماتوسل ها ، نزدیک به بیضه و نه مستقیماٌ روی آن قرار می گیرند. یک اسپرماتوسل می تواند روی هر بخشی از اپیدیدیمیس رشد کند. اغلب، یک اسپرماتوسل به صورت یک توده ی کوچک درست در بالای بیضه ها ظاهر می شود. یک اسپرماتوسل، به ندرت ممکن است در امتداد بخش پایینی اپیدیدیمیس (پشت بیضه) رشد کند.
اسپرماتوسل ها تا چه اندازه شایع هستند؟
اسپرماتوسل ها بسیار شایع هستند. آنها نزدیک به ۱ تا ۳ نفر مرد بزرگسال را تحت تأثیر قرار می دهند. اسپرماتوسل ها می توانند افراد را با هر گروه سنی تحت تأثیر قرار دهند، اما معمولا در میان سالی (نزدیک به ۴۰ یا ۵۰) ظاهر می شوند.
آیا اسپرماتوسل ها می توانند سرطانی شوند؟
نه.
اسپرماتوسل ها کیست های خوش خیم هستند، به این معنا که سرطانی نیستند. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد اسپرماتوسل می تواند به سرطان تبدیل شود. داشتن یک اسپرماتوسل، احتمال خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش نمی دهد.
چطور بفهمیم که واقعا سرطان بیضه داریم؟
علت به وجود آمدن کیست بیضه
اسپرماتوسل در زمانی رخ می دهد که اسپرم در هرجایی در اپیدیدیم تجمع می کند. پزشکان معمولاً از تمام عواملی که منجر به این تجمع اسپرم می شوند، آگاه نیستند. برخی از متخصصان به انسداد در کیست اپیدیدیم یا التهاب به عنوان دلایل بالقوه اشاره می کنند. در بسیاری از موارد، این کیست های بیضه هیچ علت مشخص و یا هیچ علامتی از آسیب یا عفونت ندارند.
اسپرماتوسل شبیه به چه چیزی است؟
اندازه اسپرماتوسل ها متفاوت است. آنها ممکن است شبیه به موارد زیر باشند:
- هیچ چیز: برخی از کیست ها برای حس کردن یا دیده شدن بسیار ریز هستند. این کیست ها می توانند با تصویربرداری همچون سونوگرافی شناسایی شوند.
- توده ای به اندازه نخود: بسیاری از اسپرماتوسل ها شبیه به یک توده ی کوچک هستند که درست در بالا یا پشت بیضه قرار می گیرند. بسیاری از آنها دارای اندازه و شکلی شبیه به نخود هستند.
- یک کیست بزرگ: گاهی اوقات، اسپرماتوسل ها می توانند کاملاً بزرگ شوند. برخی از مردان اسپرماتوسل های بزرگ را چیزی شبیه به بیضه سوم توصیف می کنند.
اسپرماتوسل یا کیست بیضه در بدن چه حسی دارد؟
یک اسپرماتوسل کوچکتر هیچ گونه علائمی ندارد یا علائم اندکی دارد.
این کیست ممکن است اصلاً شما را اذیت نکند. شما ممکن است حتی متوجه نشوید که کیست دارید. یک اسپرماتوسل بزرگتر می تواند علائم خفیف تا متوسطی داشته باشد، مانند:
- التهاب بیضه
- درد مبهم یا سنگینی در کیسه بیضه
درمان اسپرماتوسل یا کیست بیضه
گرچه اسپرماتوسل احتمالاً خود به خود از بین نمی رود، اکثر اسپرماتوسلها نیازی به درمان ندارند. آنها به طور کلی موجب درد یا عوارضی نمی شوند. اگر اسپرماتوسل شما درد داشته باشد، پزشک شما ممکن است داروهای درد بدون نسخه مانند استامینوفن (تایلانول) یا ایبوپروفن (ادیل، موترین lB و سایر موارد) را توصیه کند.
درمان با جراحی اسپرماتوسل
رویکردی که عموماً اسپرماتوسلوکتومی نامیده می شود به صورت سرپایی با بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح، برشی بر روی کیسه بیضه ایجاد می کند و اسپرماتوسل را از اپیدیدیم جدا می کند.
پس از جراحی، شما ممکن است نیاز به پوشیدن یک محافظ ورزشی پرشده از گاز داشته باشید تا از محل جراحی حفاظت کنید. پزشک ممکن است موارد زیر را به شما توصیه کند:
- استفاده از کیسه یخ برای دو تا سه روز برای کاهش التهاب
- مصرف داروهای ضد درد خوراکی به مدت یک یا دو روز
- معاینه بین یک و سه هفته پس از جراحی
آسپیراسیون با اسکلروتراپی یا بدون اسکلروتراپی
دیگر درمان ها شامل آسپیراسیون و اسکلروتراپی می شوند، گرچه این دو روش به ندرت استفاده می شوند. در طول آسپیراسیون، یک سوزن خاص وارد اسپرماتوسل می شود و مایع خارج می شود. اگر اسپرماتوسل عود کند، پزشک شما ممکن است مایع را دوباره تخلیه کند و سپس یک ماده ی شیمیایی را به کیسه تزریق کند (اسکلروتراپی). ماده تحریک کننده، موجب زخم شدن کیسه اسپرماتوسل می شود و فضا را اشغال می کند و احتمال بازگشت مایع و تشکیل اسپرماتوسل را کاهش می دهد.
آسیب به اپیدیدیمیس، یک عارضه احتمالی اسکلروتراپی می باشد. همچنین ممکن است که اسپرماتوسل شما مجدداً برگردد.
اسپرماتوسل و ناباروری
جراحی، به طور بالقوه می تواند به اپیدیدیمیس یا واس دفرانس آسیب برساند و اسکلروتراپی ممکن است به اپیدیدیمیس آسیب برساند، که می تواند بر قدرت باروری تأثیر بگذارد.
به دلیل این دغدغه، این روش ها ممکن است تا پس از بچه دار شدن شما به تعویق انداخته شود. اگر اسپرماتوسل موجب ناراحتی شما شده یا نمی خواهید منتظر بمانید، با پزشک درباره ی احتمال خطر و مزایای بانک ذخیره اسپرم صحبت کنید.
علائم و نشانه های اسپرماتوسل (کیست بیضه)
یک اسپرماتوسل معمولاً هیچ علامت یا نشانه ای ندارد و ممکن است سایز ثابتی داشته باشد. گرچه، اگر به اندازه کافی بزرگ باشد، شما ممکن است این احساس را داشته باشید:
- درد یا ناراحتی در بیضه
- سنگینی در بیضه دارای اسپرماتوسل
- سنگینی در پشت و بالای بیضه
برای کیست بیضه چه زمانی باید به پزشک رفت؟
از آنجا که یک اسپرماتوسل معمولاً هیچ علائمی ندارد، شما ممکن است آن را در با خودآزمایی بیضه خود کشف کنید، یا پزشک شما ممکن است در طول معاینه فیزیکی روتین شما متوجه آن شود. این ایده ی بسیار خوبی است که پزشک هر گونه توده ای را در کیسه بیضه برای تشخیص شرایط جدی، مانند سرطان بیضه بررسی کند.
همچنین در صورتی که درد یا التهاب را در کیسه بیضه خود تجربه کرده اید با پزشک خود تماس بگیرید. شرایط زیادی می توانند باعث بروز درد بیضه شوند و برخی ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشند.
عوامل خطر شناخته شده زیادی برای رشد یک اسپرماتوسل وجود ندارد. مردانی که مادرانشان قرص دی اتیل استیل بسترول (DES) در طول بارداری خود برای جلوگیری از سقط جنین و دیگر عوارض بارداری مصرف کرده اند، ممکن است در معرض خطر اسپرماتوسل بیشتری باشند. استفاده از این دارو در سال ۱۹۹۷۱ به علت نگرانی درباره ی احتمال خطر سرطان واژن در زنان متوقف شد.
دکتر رضا ولی پور جراح فوق تخصص بیضه و بیماری های مردان