کدام جراحی سنگ کلیه را انتخاب کنم؟ انواع عمل سنگ کلیه
فهرست موضوعات
اگر دچار سنگ کلیه شده اید و درمان دارویی تاثیری نداشته است، پزشک دستور جراحی می دهد به همین دلیل انواع روش های جراحی سنگ کلیه به شما پیشنهاد می شود و بر اساس محل، اندازه و جنس سنگ، روش درمانی مناسب شما انتخاب خواهد شد. در این مقاله دکتر رضا ولی پور جراح و متخصص کلیه و اورولوژی شما را با انواع روش های جراحی سنگ کلیه و عمل درآوردن سنگ کلیه آشنا می کند.
عمل سنگ کلیه
اگر سنگ کلیه شما در حالب به دام افتاده و یا بسیار بزرگ باشد، پزشک ممکن است عمل کلیه را تجویز کند. حالب لوله ای است که کلیه را به مجرای ادرار متصل می کند. عمل سنگ کلیه شامل روش های متعددی می شود. این روش ها عبارتند از: نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی از راه پوست، یورتروسکوپی، سنگ شکنی با شاک ویو و جراحی باز. پیشنهاد می کنیم که در ادامه ی این مقاله با ما همراه باشید تا در مورد انواع روش های جراحی سنگ کلیه اطلاعات بیشتری کسب کنید.

عمل سنگ کلیه برای چه افرادی ضروری است؟
سنگ کلیه یک ته نشین سفت از مواد معدنی مانند کلسیم یا مواد زائدی مانند اسید اوریک است. آن ها در ابتدا کوچک هستند، اما میتوانند با چسبیدن مواد معدنی بزرگ تر شوند. بعضی از سنگ های کلیه خود به خود و بدون درمان دفع میشوند. دیگر سنگ هایی که دردناک بوده یا در مجاری ادراری گیر میکنند نیازمند جراحی سنگ کلیه هستند تا خارج شوند.
۹۰٪ سنگ های کمتر از ۴ میلی متر و ۶۰٪ سنگ های ۴-۶ میلی متری خود به خود دفع می شوند و با درمان های پزشکی و مصرف مایعات می توان به مدت ۲تا ۴ هفته برای دفع خود به خود سنگ به بیمار زمان داد. اگر در این مدت سنگ دفع نشد انواع عمل جراحی سنگ کلیه متناسب با نوع سنگ بیمار به او پیشنهاد می شود.
حال سوال اینجاست که چه زمانی سنگ کلیه نیاز به جراحی دارد ؟ ممکن است در موارد زیر برای خارج کردن سنگ کلیه نیاز به نوعی عمل یا جراحی داشته باشید:
- سنگ خیلی بزرگ باشد و نتواند خود به خود دفع شود.
- درد خیلی زیادی داشته باشید.
- سنگ جریان خروجی ادرار از کلیه را مسدود کرده باشد.
- به دلیل سنگ کلیه به عفونت مجاری ادراری زیادی مبتلا شده باشید.
آمادگی قبل از جراحی سنگ کلیه
دستورالعمل های پزشک پیش از جراحی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اگر سیگار می کشید، مدت ها قبل از جراحی آن را ترک کنید.
- مصرف برخی داروها را که می توانند لخته شدن خون را دشوارتر کنند، (مانند رقیق کننده های خون شامل کومادین، پلاویکس، زارلتو و امثال آن) قطع کنید.
- شب قبل از جراحی، بعد از نیمه شب چیزی نخورید یا ننوشید.
- برای عمل، با همراه خود هماهنگ کنید تا شما را به خانه برساند.
همچنین، پزشک ممکن است چند هفته قبل از جراحی یک استنت در حالب (لوله بین مثانه و کلیه) قرار دهد. این استنت که کاملاً داخلی است، به حالب شما اجازه می دهد تا گشاد یا بزرگ تر شود و دفع سنگ را آسان تر می کند. استنت ها می توانند درد حاد سنگ را نیز تسکین دهند، هرگونه عفونت را تخلیه کنند و امکان درمان آنتی بیوتیکی قبل از عمل را فراهم کنند.
انواع جراحی سنگ کلیه و فرآیندها
نحوه عمل سنگ کلیه به چه صورت است؟ در اینجا به چهار درمانی که میتوانند برای سنگ کلیه شما انجام شوند و انواع عمل سنگ کلیه اشاره میکنیم:
- سنگ شکنی
- لیزر سنگ کلیه
- سنگ شکنی برون اندامی
- یورتروسکوپی
- جراحی سنگ کلیه از طریق پوست
- لاپاراسکوپی
۱- سنگ شکنی
این روش متداول ترین درمان سنگ کلیه است. این روش برای سنگ های کوچک یا متوسط بهترین عملکرد را دارد و بدون تهاجم می باشد، به این معنی که هیچ برشی روی پوست ایجاد نمی گردد. در طی این فرآیند، روی یک میز می خوابید. پیش از انجام این روش به شما دارویی می دهند تا درد یا ناراحتی شما را کاهش دهند.
پزشک از اشعه ی ایکس یا سونوگرافی برای یافتن سنگ (یا سنگ ها) در کلیه شما استفاده میکند. بعد از آن پزشک به کلیه، امواج صوتی با انرژی بالا از خارج وارد میکند. این امواج از طریق پوست شما وارد میشوند و سنگ را به قطعات کوچک تر می شکنند.
ممکن است پزشک لوله ای به اسم استنت را وارد حالب شما کند (ادرار از طریق حالب از کلیه به مثانه می رود). این استنت کمک میکند که قطعات سنگ حرکت کنند. این روش حدود یک ساعت زمان می برد و شما معمولا در همان روز به خانه می روید. بعد از آن برای کمک به دفع قطعات سنگ از کلیه باید مقدار فراوانی آب بنوشید. ممکن است از شما خواسته شود که در صافی ادرار کنید تا سنگ ها در آن بمانند و پزشک بتواند آن را آزمایش کند.
این روش در نصف افراد سنگ کلیه را خارج میکند و اگر موفق نباشد، ممکن است نیاز باشد این فرآیند را تکرار کنید.
این روش ممکن است عوارض جانبی مانند گرفتگی عضلات یا وجود خون در ادرار داشته باشد. عوارض شدیدتر معمولا نادر هستند، اما میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- خون ریزی اطراف کلیه
- عفونت
- آسیب به کلیه
- سنگی که جریان ادرار را مسدود کند
۲- لیزر سنگ کلیه (TUl)
عمل سنگ کلیه با لیزر که به آن لیتوتریپسی لیزری نیز گفته می شود، یکی دیگر از روش های کم تهاجم محسوب می شود و در آن برش پوست اتفاق نمی افتد به همین دلیل دوره نقاهت و درد کمتری نسبت به سایر روش ها دارد.
عمل لیزری سنگ کلیه که به آن لیتوتریپسی لیزری نیز گفته می شود یکی دیگر از روش های کم تهاجم محسوب می شود که در آن برش پوست اتفاق نمی افتد به همین دلیل دوره نقاهت و درد کمتری نسبت به سایر روش ها دارد. پزشک با استفاده از لوله ای بسیار ریز وارد مجاری ادرار می شود و با استفاده از اشعه و لیزر سنگ ها را به قطعات ریزتری تقسیم می کند.
اگر قطعات خورد شده همچنان بزرگ بودند پزشک با وسیله ای مخصوص آن ها را برمیدارد و باقی سنگ های ریز از طریق مجاری ادرار دفع می شود. در این جراحی ممکن است بیمار چندین مرتبه ادرار خونی کند که کاملا طبیعی است و جای نگرانی نیست. شایع ترین علامت سنگ حالب، درد در ناحیه کشاله ران است که یکی از علائم شایع سنگ کلیه نیز می باشد. بنابراین برای تشخیص دقیق ، بیماران نیاز به تشخیص دقیق دارند. همچنین بیماران ممکن است علائم دیگری مانند تب ، لرز ، مقدار محدود ادرار ، خون در ادرار و حالت تهوع را نیز تجربه کنند.
۳- سنگ شکنی برون اندامی با امواج SWL
سنگ شکنی برون اندامی (SWL) برای درمان سنگ های موجود در کلیه و میزنای استفاده می شود. در این روش امواج شوک با استفاده از اشعه ایکس یا امواج فراصوت جهت تعیین موقعیت دقیق سنگ، بر روی سنگ متمرکز می شوند. تابش مکرر امواج شوک بر روی سنگ کلیه معمولا سبب شکستن آن به قطعات کوچک می شود.
این قطعات سنگی کوچک تر ظرف چند هفته از طریق ادرار دفع می شوند. به دلیل ناراحتی احتمالی ایجاد شده به وسیله امواج شوک و همچنین نیاز به کنترل تنفس در حین فرایند، اغلب به نوعی از بیهوشی نیاز می باشد. SWL اغلب بر روی سنگ های سخت از جمله سیستین، برخی انواع سنگ های کلسیم اوکسالات، کلسیم فسفات و همچنین سنگ های بسیار بزرگ موثر نمی باشد.
مراقبت پس از جراحی سنگ کلیه SWL:
با استفاده از SWL، ممکن است فرد قادر باشد تا در همان روز عمل به خانه مرخص شود. احتمال دارد، فرد پس از دو تا سه روز قادر باشد که فعالیت های عادی خود را از سر گیرد. همچنین، امکان دارد به بیمار یک صافی داده شود تا سنگ های دفع شده را جمع کند. این قطعات سنگی جهت آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شوند.
با اینکه SWL به صورت گسترده استفاده شده و بسیار ایمن در نظر گرفته می شود، باز هم می تواند سبب ایجاد عوارض جانبی شود. ممکن است فرد برای چند روز پس از درمان در ادرار خود خون داشته باشد. اغلب قطعات سنگی بدون ایجاد درد عبور می کنند. قطعات بزرگ تر ممکن است در میزنای گیر کرده، درد ایجاد کرده و به دیگر فرایند های برداشت سنگ نیاز داشته باشند.
آیا روش های جراحی سنگ مثانه هم شبیه به روش های سنگ کلیه می باشد؟ برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

۴-یورتروسکوپی
این فرآیند سنگ هایی که در کلیه ها و مجاری ادراری هستند را درمان میکند. پزشک شما از یک دوربین ظریف و انعطاف پذیر استفاده میکند تا سنگ را پیدا کرده و آن را خارج کند. هیچ برشی روی پوست شما ایجاد نخواهد شد. شما طی این فرایند بیهوش خواهید بود. پزشکتان این دوربین را از طریق مثانه و مجاری ادراری به کلیه می رساند. پزشک از یک وسیله سبد مانند استفاده میکند تا سنگ های کوچک را خارج کند. اگر سنگ بزرگ بود، پزشک از طریق دوربین لیزری به سنگ می تاباند تا آن ها را بشکند. معمولا شما میتوانید همان روز به خانه بازگردید.
ممکن است پزشک برای کمک به تخلیه ادرار از کلیه به مثانه شما یک استنت در مجرای ادراری تان قرار دهد. شما ۴ تا ۱۰ روز بعد باید برای خارج کردن استنت دوباره به پزشک مراجعه کنید. بعضی از استنت ها در انتهای خود رشته ای دارند که میتوانید خودتان آن ها را خارج کنید. حتما تمام دستوراتی که پزشکتان به شما داده است را در خارج کردن استنت به دقت انجام دهید.
مشکلات ممکن بعد از یورتروسکوپی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- عفونت
- تنگ شدن مجرای اداری
- خون ریزی
۵- جراحی سنگ کلیه از طریق پوست
اگر سنگ کلیه شما بزرگ باشد یا سنگ شکنی نتواند آن را به مقدار کافی بشکند، این جراحی یکی از گزینه ها است. این جراحی از یک لوله کوچک استفاده میکند تا به سنگ برسد و آن را به وسیله امواج صوتی با فرکانس بالا بشکند. جراحی سنگ کلیه از طریق پوست (PCNL) یکی از روش های موفق دفع سنگ های بزرگ کلیه است. شما پیش از شروع عمل PCNL بیهوش می شوید. جراحتان یک برش کوچک روی کمر یا پهلوی شما ایجاد میکند و دوربین ظریفی وارد این سوراخ میکند. جراحی میتواند طبق یکی از دو راه زیر انجام شود:
– نفرولیتوتومی:
جراح سنگ را از طریق یک لوله خارج میکند. بهترین درمان برای سنگ های بزرگ در کلیه، لیتوتریپسی از راه پوست می باشد. برای انجام این عمل بیهوشی عمومی مورد نیاز است. نفرولیتوتومی از راه پوست شامل ایجاد یک برش نیم اینچی (۱.۲۵ سانتی متر) بر روی کمر یا پهلو می شود. این برش به اندازه ای است که یک دوربین غیر منعطف (نفروسکوپ) بتواند به بخش مرکزی و تو خالی کلیه (محل قرار گیری سنگ) وارد شود. ابزاری از طریق نفروسکوپ عبور داده شده، سنگ را شکسته و قطعات آن را به بیرون مکش می کند. قابلیت مکش قطعات سنگ، نفرولیتوتومی از راه پوست را به بهترین روش درمان برای سنگ های بزرگ تبدیل می کند.
پس از نفرولیتوتومی از راه پوست، معمولا یک لوله درون کلیه به جای می ماند تا ادرار را به کیسه ای در خارج از بدن تخلیه کند. این کار تخلیه ادرار را ممکن ساخته و هرگونه خونریزی را متوقف می کند. این لوله برای یک شب و یا تا چند روز برای بیمار قرار داده می شود. ممکن است پس از انجام این عمل فرد مجبور باشد تا یک شب را در بیمارستان سپری کند.
پزشک اورولوژیست جهت بررسی وجود قطعات باقی مانده سنگ می تواند در حینی که فرد در بیمارستان بستری است، انجام یک عکس برداری به وسیله اشعه ایکس را درخواست دهد. در صورتی که هر گونه سنگی باقی مانده باشد، پزشک دوباره به وسیله دوربین درون کلیه را مشاهده کرده و آن را خارج می کند. فرد می تواند پس از یک تا دو هفته فعالیت های عادی خود را شروع کند.
– نفرولیتوتریپسی:
جراح شما از امواج صوتی یا لیزر استفاده میکند تا سنگ را بشکند و بعد از آن سنگ را توسط یک وسیله مکنده خارج میکند. این جراحی بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه زمان می برد. بعد جراحی نیاز است یک تا دو روز در بیمارستان بمانید. معمولا، استنت برای چند روز در کلیه می ماند تا به تخلیه ادرار کمک کند.
ممکن است چند هفته بعد، پزشکتان از عکس برداری اشعه ی ایکس یا سونوگرافی استفاده کند تا ببیند آیا قسمتی از سنگ باقی مانده است یا خیر. همچنین ممکن است پزشکتان قطعات سنگ را برای آزمایشگاه بفرستد تا تشخیص دهند که از چه چیزی تشکیل شده است.
خطرات این عمل سنگ کلیه شامل موارد زیر هستند:
- عفونت
- خون ریزی
- آسیب به مثانه، روده، حالب، کلیه یا کبد
۶- لاپاراسکوپی
با توجه به پیشرفت انواع روش های کم تهاجمی که در بالا به آنها اشاره کردیم، برای سنگ کلیه به ندرت از جراحی باز یا لاپاراسکوپی استفاده میکنند. اما اگر سنگ کلیه شما خیلی بزرگ باشد یا به وسیله دیگر درمان ها شکسته نشود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
همچنین ممکن است در موارد زیر جراحی کمک کننده باشد:
- یکی از سنگ ها در حالب گیر کند
- درد بسیار زیادی داشته باشید
- سنگ جریان ادرار شما را مسدود کند
- خون ریزی یا عفونت داشته باشید

به شما چیزی می دهند تا حین این فرآیند هوشیار نباشید. جراح برشی روی پهلو و در کلیه شما ایجاد میکند و از طریق این برش، سنگ را خارج میکند. برای کمک به تخلیه ادرار در حالب استنت قرار داده میشود. ممکن است نیاز باشد که چند روز در بیمارستان بمانید. بین ۴ تا ۶ هفته زمان لازم است تا بعد از جراحی باز بهبودی کامل بدست آورید. با پزشک خود صحبت کنید. مطمئن شوید که فواید و مضرات هر روش درمانی را کاملا می دانید.
عوارض جراحی باز کلیه شامل موارد زیر می شود:
- عفونت
- حالت تهوع
- تب
- خونریزی کلیه یا نواحی اطراف کلیه
- وجود خون در ادرار
- عفونت ادراری
- یبوست یا کم کار شدن شکم
دیگر جراحی ها
دیگر جراحی های کلیوی به ندرت برای برداشتن سنگ ها استفاده می شوند. جراحی باز، لاپاراسکوپیک یا رباتیک تنها در صورتی می توانند استفاده شوند که تمامی فرایند های دیگر با سطح تهاجم کمتر، موفق نباشند.
مراقبت های پس از جراحی سنگ کلیه
اکثر بیماران طی چند روز احساس بهبودی خواهند کرد. با این حال، تا زمانی که پزشک شما اجازه ندهد، وسیله سنگینی بلند نکنید، فشار ندهید یا آن را نکشید. با این حال، بهبودی کامل و ترمیم داخلی بدن، شش هفته طول می کشد.
پس از جراحی سنگ کلیه چه باید بخوریم:
- هیدراته ماندن، قانون طلایی است که باید به هر قیمتی رعایت شود. توصیه می شود روزانه حداقل ۲ تا ۳ لیتر آب بنوشید. آب از تشکیل سنگ جلوگیری می کند و همچنین به دفع سنگ کلیه های باقی مانده در دستگاه ادراری کمک می کند.
- محصولات لبنی می توانند به صورت رقیق شده مصرف شوند.
- یک برنامه غذایی ثابت بیش از هر چیز ضروری است. بیمار باید در فواصل مناسب و به مقدار کم وعده های غذایی دریافت کند. از خوردن وعده های غذایی سنگین باید به هر قیمتی اجتناب کرد.
- مواد غذایی سرشار از فیبر شامل نان سبوس دار و حبوبات، بایستی در رژیم غذایی گنجانده شوند. این موارد به حرکت روده نیز کمک می کنند.
پس از جراحی سنگ کلیه، چه چیزی میل نکنید:
- حداقل دو ماه پس از تکمیل روند کلسیم سازی، از مصرف مواد غذایی غنی از اگزالات و کلسیم اجتناب کنید. اگزالات ها می توانند منجر به تشکیل سنگ دیگری شوند که چندان مطلوب نیست. مواد غذایی که در این دسته قرار می گیرند عبارتند از:
- سبزیجات برگ دار سبز مانند اسفناج، خردل و چغندر
- کلم، گل کلم، گوجه فرنگی
- موز، انبه، زردآلو، انگور
- مغزها مانند بادام درختی و بادام هندی
- الکل
- نوشیدنی های گازدار
- سودا
- نوشیدنی های کافئین دار مانند چای و قهوه

- از غذاهای سرشار از سدیم باید حداقل برای مدتی پس از جراحی اجتناب کنید.
- کاهش مصرف غذاهای حاوی پروتئین حیوانی بالا
- غذای مانده نخورید.
- برای دستیابی به بهترین نتیجه، به هیچ وجه نباید سراغ غذاهای ناسالم بروید.
اینها دستورالعمل های کلی برای کمک به شما برای مقابله با مراقبت های پس از برداشتن سنگ هستند. با این حال ممکن است بسته به هر شخص، نیازهای خاصی وجود داشته باشد. بنابراین، توصیه می شود با یک پزشک که می تواند موارد خاص شما را نیز در نظر بگیرد، مشورت کنید.
یک برنامه غذایی همراه با ورزش در اکثر موارد مؤثرترین راه برای مبارزه با سنگ کلیه است. با این حال، در نظر داشته باشید که هیچ یک از آنها را بیش از حد انجام ندهید.
آیا عمل سنگ کلیه خطرناک است؟
عوارض جراحی سنگ کلیه بسیار نادر می باشد اما به اندازه سنگ، محل قرار گیری آن و نوع عملی که پزشک تعیین می کند بستگی دارد. در ادامه به چند مورد احتمالی عوارض سنگ کلیه می پردازیم :
- ممکن است در حین عمل یا وجود سنگ باعث آسیب به لوله حالب شود
- ایجاد خونریزی در حین عمل می تواند رخ دهد
- داشتن درد پس از جراحی
- ایجاد بروز عفونت و پخش آن در دیگر اندام ها
- ایجاد عفونت در دستگاه های ادراری
از بین روش های فوق PCNL اگر توسط دستان جراح مجرب انجام شود، ایمن و موثر است و روشی است که با رضایت بالای بیماران همراه است. با این حال، از آنجایی که PCNL یک روش تهاجمی تر از SWL یا یورتروسکوپی است، میزان نسبتاً بالاتری از مشکلات مرتبط با این روش دارد.
مزایای جراحی سنگ کلیه
انواع عمل های جراحی سنگ کلیه، جراحان را قادر می سازد تا سنگ های بزرگ و پیچیده را به طور مؤثری درمان کرده و علائم دردناکی که این نوع سنگ ها اغلب ایجاد می کنند را تسکین دهند. هر نوع جراحی سنگ کلیه مزایا و معایب خاص خود را دارد که در طول مشاوره با متخصص اورولوژی با بیمار مورد بحث قرار می گیرد.
- ESWL یک روش غیر تهاجمی است که هیچ برشی در آن انجام نمی شود. اکثر بیماران می توانند ۱ تا ۲ روز پس از جراحی به فعالیت های عادی خود بازگردند.
- یورتروسکوپی و لیزر نیز امکان خرد کردن تقریباً هر نوع سنگی را فراهم می کنند، مشروط بر اینکه بتوان با یورتروسکوپ به آن سنگ دسترسی پیدا کرد.
- PCNL به اکثریت قریب به اتفاق بیماران اجازه می دهد تا حتی سنگ های بسیار بزرگ را با یک روش واحد از بین ببرند.
راه های پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه
زمانی که به درمان سنگ کلیه پرداختید پزشک به شما توصیه هایی را می کند تا دیگر دچار سنگ کلیه نشوید که این موارد ممکن است شامل موارد دارویی یا رژیم های غذایی باشد :
- به اندازه کافی مایعات بنوشید و نوشیدن حداقل ۳ لیتر آب در روز توصیه می شود.
- مقدار نمک مصرفی روزانه خود را کاهش دهید زیرا باعث افزایش کلسیم و سیستین در ادرار می شود.
- میوه و سبزیجات را زیاد مصرف کنید زیرا دارای فیبر و منیزیم می باشد و نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه می کند.

-سنگ های اگزالات کلسیمی
برای پیشگیری از بروز سنگ های اگزالاتی باید مصرف مواد غذایی زیر را محدود کرده و یا از مصرف آنها خودداری کنید:
- آجیل، به خصوص بادام زمینی
- ریواس
- اسفناج
همچنین، بیمارانی که عوامل خطرزا و یا سابقه ی سنگ های اگزالاتی کلیه را دارند، باید از غذاهای حاوی سدیم پرهیز کرده و پروتئین حیوانی مصرفی خود را کاهش دهند. علاوه بر این، بهتر است مصرف کلسیم را افزایش دهید. به عنوان مثال، شما می توانید غذاهای غنی شده ای مانند غلات و نان را به میزان بیشتری مصرف کنید.
-سنگ های فسفات کلسیمی
مصرف غذاهایی که حاوی مقادیر اندک سدیم هستند، برای پیشگیری از سنگ های فسفات کلسیمی بسیار مؤثر می باشند. سایر موارد پیشنهادی شامل محدود کردن مصرف پروتئین حیوانی و افزایش مصرف کلسیم می باشد.
-سنگ های اسید اوریک
برای پیشگیری از ابتلا به سنگ های اسید اوریک، باید میزان مصرف پروتئین حیوانی را به حداقل برسانید. برای جایگزین کردن این پروتئین ها، شما می توانید از پروتئین های گیاهی مثل سویا و حبوبات استفاده کنید.
افرادی که نگران کاهش مصرف پروتئین حیوانی خود هستند، بهتر است برای دریافت راهنمایی های بیشتر با یک متخصص تغذیه مشورت کنند تا بتوانند غذاهای جایگزین سالم تری را انتخاب کنند. کاهش وزن و حفظ وزن مناسب نیز خطر ابتلا به سنگ های اسید اوریک را کاهش دهد.
-سنگ سیستین
برای جلوگیری از ابتلا به سنگ های سیستین، تنها باید در طول روز به میزان کافی آب بنوشی و بدن خود را هیدراته نگه دارید.
از پزشک خود پرسش های زیر را بپرسید:
- این جراحی چه عوارض جانبی میتواند ایجاد کند؟
- احتمال موفقیت این روش برای درمان سنگ کلیه من چقدر است؟
- بعد از این درمان چه مدتی نیاز است که در بیمارستان بمانم؟
- برای تسکین درد کلیه بعد از جراحی چه چیزی به من می دهید؟
- آیا احتمال دارد که نیاز به تکرار جراحی پیدا کنم؟
دکتر ولی پور، متخصص اورولوژی در غرب تهران
.