جدید ترین جراحی سرطان پروستات بدخیم

جراحی باز رادیکال پروستاتکتومی

در روش سنتی جراحی پروستات ، پزشک برش باریک و درازی روی بافت زده و پروستات را از آن خارج می‌کند. به این عمل، عمل باز می‌گویند و اخیرا به اندازه قبل رایج نیست. دو راه برای انجام این عمل وجود دارد:

رادیکال پروستاتکتومی

برای انجام این عمل، پزشک برشی روی قسمت پایینی شکم شما از ناف تا استخوان زهاری می‌زند. احتمالا بیهوشی عمومی یا بیهوشی نخاعی و اپیدورال داشته باشید. اگر سرطان به غدد لنفاوی شما رسیده باشد (بر مبنای نمونه برداری یا سطح PSA شما)، پزشک کمی از غدد لنفاوی را هم خارج می‌کند. این غدد به آزمایشگاه فرستاده شده و از جهت داشتن سلول‌های سرطانی چک می‌شوند. البته گاهی حین عمل پزشک غدد لنفاوی را بررسی می‌کند. چنانچه سلول سرطانی در این قسمت‌ها باشد، پزشک جراحی پروستات را متوقف می‌کند. دلیل این کار هم این است که برداشتن پروستات در این مرحله نه تنها کمکی به بیمار و درمان او نکرده، بلکه مشکلات جدیدی برای او ایجاد می‌کند.

بعد از جراحی، زمانیکه هنوز زیر بیهوشی هستید، یک کاتدر (لوله نرم و بسیار نازکی) داخل آلت تناسلی مرد گذاشته می‌شود تا ادرار از طریق آن خارج شود. کاتدر معمولا تا یک الی دو هفته سر جایش باقی می‌ماند و بعد از خارج کردن آن دیگر می‌توانید خودتان براحتی ادرار کنید. احتمالا  باید چند روز در بیمارستان بمانید و فعالیت‌های خود را برای چند هفته محدود کنید. عوارض جانبی پروستاتکتومی در قسمت‌های بعدی توضیح داده شده است.

سایر دلایل کمتر رایج برای پروستاتکتومی رادیکال عبارتند از :

• ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
• خونریزی مکرر از پروستات
• سنگ مثانه با بزرگ شدن پروستات
• ادرار بسیار کند
• افزایش فشار بر حال ها و کلیه ها ناشی از احتباس ادرار
• بی اختیاری در ادرار
• ارگاسم خشک
• تنگی میزراه یا دهانه مثانه

رادیکال پروستاتکتومی از راه پرینه

در این جراحی، پزشک برشی بین مقعد و کیسه بیضه (پرنیوم) می‌زند. از این روش خیلی کم استفاده می‌شود، به دلیل اینکه ممکن است در طول عمل مشکلات نعوظ پیش بیاید و غدد لنفاوی را نتوان خارج کرد. به هرجهت این یک پروسه کوتاه هست و اگر نگران نعوظ نباشید و غدد لنفاویتان نیاز به خارج شدن نداشته باشند، می‌توانید آن را انتخاب کنید. همچنین اگر مشکل دیگری داشته باشید که جراحی رادیکال را برای شما مشکل سازد، می‌توانید از این جراحی کمک بگیرید.

اگر این عمل  به درستی انجام شود، می‌تواند به اندازه روش رادیکال، درمانی و مفید باشد. عمل پرنیال معمولا از عمل پیش زهاری کمتر طول کشیده، درد کمتری داشته و روند بهبودی‌اش راحت‌تر است. عوارض جانبی پروستاتکتومی در قسمت‌های بعدی توضیح داده شده است.

جراحی های بسته رادیکال پروستاتکتومی

در این روش‌ها چندین برش کوچک زده شده و از وسایل جراحی دراز برای در آوردن غده پروستات کمک گرفته می‌شود. پزشک می‌تواند خودش وسایل را نگه دارد، یا از پانل کنترلی برای نگه داشتن و حرکت دقیق آنها استفاده کند. این روش در سال‌های اخیر خیلی رایج شده است.

اگر قصد استفاده از این روش برای درمان را دارید، لازم است در مورد آنچه در باب این نوع عمل شناخته شده و آنچه هنوز مشخص نیست مطالبی بدانید. مهمترین عامل در این عمل مهارت و تجربه جراح است. بنابراین بعد از اینکه مطمئن شدید روش لاپاراسکوپیک برای شما گزینه مناسبی است، پزشکی ماهر پیدا کنید.

لاپاراسکوپی رادیکال پروستاتکتومی

در این روش پزشک با وارد کردن وسایل باریک و بلندی داخل برش‌های زده شده، پروستات را خارج می‌کند. یکی از این وسایل دوربین کوچکی سرش وصل شده است و به پزشک امکان مشاهده داخل بدن را می‌دهد. فواید این روش نسببت به روش قبلی این است که خون و درد کمتری داشته، مدت زمان بستری آن کمتر است، و با وجود اینکه کاتدر باید همان میزان زمان داخل مثانه بماند، دوره  بهبودی‌اش سریعتر است.

اگر پزشک ماهری این عمل را انجام دهد، موفقیت آن به اندازه روش قبلی است. با اینحال ما هنوز نتایجی که در دراز مدت موفقیت این نوع عمل را در ایالات متحده نشان داده باشد، در دست نداریم. عوارض جانبی آن هم مانند عوارض جانبی روش پروستاتکتومی باز است. با این تفاوت که در این عمل، بهبودی مثانه کمی زمان بیشتری نیاز دارد.

رادیکال پروستاتکتومی لاپاراسکوپی و روباتیک

در این روش که به آن پروستاتکتومی روباتیک هم می‌گویند، جراحی لاپاروسکوپی با استفاده از روبات انجام می‌شود. پزشک پشت یک پانل کنترل در اتاق عمل می‌نشیند و دست‌های روبات را از دور حرکت می‌دهد تا داخل برش‌های ریز روی شکم بروند.

فواید این عمل نسبت به روش آزاد این است که خون و درد کمتری داشته و دوره بهبودی‌اش سریع‌تر است. اما از نظر عوارض جانبی، مثل مشکلات نعوظ و ادرار کردن تفاوتی با روش پروستاتکتومی روباتیک ندارد. برای پزشکی که این جراحی را انجام می‌دهد، دقیق بودن آن و اینکه قابلیت جابجایی راحت با دستگاه فراهم می‌شود، فواید بزرگی هستند. با تمام اینها، مهم‌ترین عامل در موفقیت این دو عمل مهارت و تجربه جراح است.

جراحی سرطان پروستات چه زمانی انجام می شود؟

• رفع تومور در صورتی که به کاملا در غده وجود داشته باشد.
• بار روانی این موضوع باعث می شود که بعضی از مردان به این روش روی آورند.
• برای بررسی های بیشتر پزشک که آیا به درمان بیشتری نیاز هست یا خیر

خطرات جراحی پروستات

آیا عمل پروستات خطرناک است؟ خطرات تمامی انواع پروستاتکتومی‌ مانند خطرات جراحی‌های مهم دیگر است. مشکلاتی که ممکن است در طول عمل یا کمی بعد از آن به وجود آیند عبارتند از:

• واکنش به داروی بیهوشی
• خونریزی عمل
• لخته شدن خون در ریه یا پاها
• آسیب زدن به اعضای مجاور
• عفونت‌های محل جراحی

بندرت پیش می‌آید که کمی از روده هم حین عمل آسیب ببیند، در اینصورت باید با یک جراحی آن را ترمیم کرد تا موجب عفونت نشود. در روش‌های روباتیک و لاپاروسکوپیک احتمال وارد شدن آسیب به روده بیش از روش باز است. اگر غدد لنفاوی خارج شده‌اند، احتمالا مقداری مایع لنفاوی جمع شود، که نیاز به تخلیه شدن دارد. در موارد بسیار نادر، ممکن است فردی در اثر مشکلات این عمل فوت کند. در کل اینکه سلامت عمومی شما، سن شما و مهارت پزشک عوامل تعیین کننده‌اند.

عوارض بعد از عمل پروستات بدخیم

عمده‌ترین عوارض جانبی جراحی پروستات رادیکال ، بی‌اختیاری ادرار و ناتوانی در نعوظ است. این عوارض جانبی در درمان‌های دیگر سرطان پروستات هم وجود دارند.

بی‌اختیاری ادرار از عوارض عمل پروستات

ممکن است نتوانید ادرار خود را نگه داشته و چند قطره از آن را بی‌اختیار خارج کنید. بی‌اختیاری انواع مختلفی دارد که شما را نه فقط از نظر جسمانی بلکه از نظر احساسی و اجتماعی هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. سه مدل از اصلی‌ترین بی‌اختیاری ‌ها به شرح زیراست:

• مردانی که بی‌اختیاری حاصل از استرس دارند، ممکن است چند قطره از ادرار خود را بی‌اختیار حین خندیدن، سرفه کردن، خمیازه کشیدن یا فعالیت کردن خارج کنند. این نوع بی‌اختیاری از بقیه انواع آن شایع‌تر است. معمولا بخاطر مشکلات دریچه مثانه که وظیفه نگه داشتن ادرار را دارد، این مساله بوجود می‌آید. درمان‌های سرطان پروستات گاهی به ماهیچه‌های این دریچه یا اعصابی که حرکت ماهیچه را کنترل می‌کنند، آسیب می‌رسانند.
• مردانی که بی‌اختیاری سرریزی دارند، نمی‌توانند مثانه‌شان را تا ته خالی کنند. بنابراین ادرار آنها زمان می‌برد و قطره قطره و بدون فشار بیرون می‌آید. این نوع بی‌اختیاری ادرار معمولا بخاطر انسداد یا باریک شدن دهانه مثانه در اثر زخم روی بافت ایجاد می‌شود.
• مردانی که دچار بی‌اختیار ترغیبی می‌شوند، بطور ناگهانی نیاز شدیدی به ادرار کردن پیدا می‌کنند. این مساله زمانی رخ می‌دهد که مثانه به کشیده شدن حساس شده باشد و با پر شدن از ادرار واکنش نشان دهد.

بندرت ممکن است بعد از جراحی، مردان نتوانند ادرارشان را کنترل کنند. به این مساله بی‌اختیاری مکرر می‌‌گویند. پزشک نمی‌تواند با اطمینان از قبل مشخص کند که چه مشکلاتی برای فرد بوجود خواهد آمد. در کل، مردان مسن‌تر بیش از جوان‌تر ها مشکلات بی‌اختیاری دارند. در مراکز درمانی سرطان که بزرگ است و پزشکان ماهری دارد، معمولا از این مشکلات بوجود نمی‌آید. بی‌اختیاری را می‌توان درمان کرد. حتی اگر کاملا مداوا نشود، باز هم می‌توان آن را تا حدی بهبود بخشید.

نعوظ بعد از جراحی پروستات

 بدین معنا است که شما نمی‌توانید نعوظ کافی برای دخول داشته باشید. نعوظ توسط دو سری رگ‌های عصبی ریز که در دو طرف پروستات است، صورت می‌گیرد. اگر قبل از عمل نعوظ داشته باشید، جراح سعی می‌کند در طول پروستاتکتومی‌ به این اعصاب آسیبی وارد نکند. به این روش کنار زدن اعصاب می‌گویند. چنانچه سرطان نزدیک یا وارد این اعصاب شده باشد، جراح باید آنها را هم خارج کند.

اگر هر دو اعصاب خارج شدند، نمی‌توانید در آینده نعوظ آنی داشته باشید مگر اینکه از قبل با روش‌هایی که در زیر بیان می‌شوند سعی در انجام این کار کنید. اگر فقط اعصاب یک طرف خارج شده باشند، توانایی نعوظ خواهید داشت اما نه به اندازه وقتی که هر دو اعصاب در جای خود قرار دارند. در صورتیکه هیچ یک از اعصاب خارج نشوند، نعوظ عادی بعد از عمل خواهید داشت.

توانایی شما برای داشتن نعوظ به سن شما، میزان نعوظ قبل از عمل، و بریده شدن یا نشدن اعصاب بستگی دارد. برای همه مردان احتمال کم شدن توانایی نعوظ وجود دارد، اما هرچه جوان‌تر باشید، این احتمال کمتر است. جراحانی که پروستاتکتومی‌‌های زیادی انجام داده‌اند، میزان ناتوانی جنسی کمتری را گزارش می‌دهند. موارد زیادی از ناتوانی جنسی بعد از پروستاتکتومی‌ گزارش شده است، اما بهترین راه برای اینکه بدانید وضعیت شما چطور خواهد بود این است که در مورد تجربه جراح و عمل‌های موفق او مطمئن شوید.

برطرف شدن مشکل نعوظ بعد از جراحی، پروسه‌ای کند خواهد بود. در واقع از چند ماه تا ۲۰ سال ممکن است زمان ببرد. در ماه‌های اول، احتمالا نتوانید هر وقت مایل بودید نعوظ داشته باشید، بنابراین باید از راهکارهای پیشنهادی پزشکی استفاده کنید. بیشتر پزشکان تصور می‌کنند هر چه زودتر بعد از عمل و بهبودی (معمولا چند هفته) بتوانید نعوظ داشته باشید، دیگر مشکل نعوظ نخواهید داشت. برخی از پزشکان به این مساله توانبخشی آلت مردانه می‌گویند. گاهی مواقع دارو به این مشکل کمک می‌کند، در این باره باید حتما با پزشک مشورت کرد.

تغییرات ارگاسمی

بعد از جراحی همچنان لذت جنسی و ارگاسم رخ داده اما منی بیرون نمی‌آید، به اصطلاح فرد یک ارگاسم خشک خواهد داشت. دلیلش هم این است که غده‌هایی که وظیفه ساختن مایع منی را دارند، خارج شده‌ و راه‌های عبور اسپرم قطع شده‌ است. در بیشتر مردان، ارگاسم کم شده یا بطور کامل از بین می‌رود. موارد بسیار کمی هم درد همراه با ارگاسم گزارش شده است.

از دست دادن باروری

پروستاتکتومی ریشه‌ای مسیر بین بیضه‌ها (که محل ساخته شدن اسپرم است) و مجرای پیشاب (که اسپرم از طریق آن از بدن خارج می‌شود) را قطع می‌کند. بیضه‌ های شما هنوز می‌توانند اسپرم بسازند، اما آن اسپرم دیگر توانایی خارج شدن از بدن از طریق انزال را ندارد. بدین معنی که در این حالت مرد نمی‎‌تواند به روش طبیعی پدر شود. این مساله معمولا نگران کننده نیست، چرا که مردان مسن‌ عمدتا سرطان پروستات دارند. البته اگر این مساله برای شما یک مساله جدی است، می‌توانید به یک بانک اسپرم قبل از عمل مراجعه کنید.

لیمفدما

 این مشکل بسیار نادر اما ممکن است، که بر اثر خارج کردن غددلنفاوی دور پروستات ایجاد می‌شود. غدد لنفاوی راهی برای برگشت مایع به قلب از تمامی نقاط بدن می‌گذارند. با خارج شدن غدد، مایع داخل پاها یا اندام تناسلی جمع شده و موجب التهاب و درد می‌شود. این مشکل با ورزش درمانی خوب می‌شود، اگرچه ممکن است کامل از بین نرود.

تغییر طول آلت تناسلی مردانه

یکی از عوارض جانبی عمل پروستات می‌تواند کوتاه شدن آلت باشد. دلیلش هم آن است که با  خارج کردن پروستات، مجرای پیشاب هم کمی کوتاه می‌شود.

فتق کشاله ران

 پروستاتکتومی احتمال ایجاد فتق کشاله ران را در مردان بالا می‌برد.

درمان اختلال نعوظ بعد از عمل پروستات

در ادامه به بررسی راهکارهایی جهت درمان ضعف در نعوظ آلت تناسلی بعد از عمل پروستات در مردان می پردازیم.

بازدارنده‌های فسفودایستراس (PDE5)

مانند سیلدنافیل (Vigra)، واردنافیل (Levitra) و تادالافیل (Cialis) قرص‌هایی هستند که به نعوظ کمک می‌کنند. اگر هر دو سری اعصاب که در نعوظ نقش دارند آسیب دیده یا خارج شده باشند، این دارو ها دیگر مؤثر نخواهند بود. عوارض جانبی این قرص‌ها شامل سردرد، سرخ شدن ناگهانی و داغی، دلدرد، حساسیت به نور و گرفتگی یا آبریزش بینی است. داروهای بیماری‌های قلبی ممکن است باعث بروز مشکلاتی برای فرد شوند، بخصوص اگر از بازدارنده‌های PDE5 استفاده شود. بنابراین باید این مساله حتما به پزشک اطلاع داده شود.

آلپروستادیل

نسخه ساخته دست انسان از داروی پروستاگلاندین E1 است که در بدن تولید شده و موجب نعوظ می‌شود. این دارو را باید ۵ تا ۱۰ دقیقه قبل از آمیزش جنسی پایین آلت تناسلی مرد تزریق کرد یا آن را سر آلت و به شکل یک شیاف گذاشت. برای بیشتر کردن زمان نعوظ می‌توان دوز دارو را بالا برد. عوارض جانبی این دارو درد، سرگیجه و نعوظ طولانی مدت است که معمولا پیش نمی‌آیند.

لوازم بادی

گزینه دیگری برای ایجاد نعوظ هستند. این پمپ‌های مکانیکی روی آلت تناسلی مردانه قرار می‌گیرند. هوای داخل پمپ به بیرون کشیده شده و خون را به داخل آلت برده و سرانجام به نعوظ منجر می‌شوند. با خارج کردن پمپ بوسیله بند کشی محکمی که پایین آلت قرار دارد، نعوظ به همان شکل می‌ماند.

ایمپلنت آلت تناسلی

می‌تواند در صورت کارا نبودن روش‌های دیگر، توان جنسی فرد را بازیابی کند. طی یک عمل ایمپلنت داخل آلت گذاشته شده که به شکل سیلیکونی یا بادی است