فهرست موضوعات
بسیار طبیعی است که یکی از بیضه‌ها از دیگری بزرگتر باشد. بیضه راست بسیاری از افراد کمی بزرگتر بوده و بیضه چپ کمی پایین‌تر از بیضه راست قرار گرفته است. معمولا تفاوت در اندازه بیضه‌ها طبیعی بوده و نگران‌کننده نیست اما ممکن است ناهمسان بودن اندازه بیضه‌ها در مواردی نشان‌دهنده مشکل خاصی در بدن باشد. اگر در یکی از بیضه‌های خود احساس درد داشتید یا متوجه تغییر شکل یکی از آنها شدید؛ در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
در این مطلب قصد داریم دلایل تفاوت اندازه بیضه‌ها را بررسی کنیم و راجع به انواع بیماری‌های مرتبط با این مشکل، روش‌های درمانی و چگونگی انجام آزمایش‌های خانگی بررسی مشکلات بیضه‌ها صحبت خواهیم کرد.
دلایل تفاوت اندازه بیضه ها
دلایل مختلفی برای ناهمسان بودن اندازه بیضه‌ها وجود دارد. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اپیدیدیمیت بیضه:
اپیدیدیم مجرای پشت بیضه‌هاست. معمولا وقتی این مجرا به دلیل ابتلا به عفونت، ملتهب شود؛ اپیدیدیمیت اتفاق می‌افتد. این مشکل می‌تواند نشانه عفونت کلامیدیا باشد.
اگر یکی از نشانه‌های زیر را مشاهده کردید؛ به پزشک مراجعه کنید:
- احساس درد هنگام دفع ادرار
- التهاب بیضه‌ها
- ترشحات آلت تناسلی
کیست اپیدیدیم:
کیست، کیسه نازکی است که از مایع پر شده باشد. اگر میزان مایعات موجود در مجاری ادراری بیش‌ازحد باشد؛ ممکن است فرد به کیست اپیدیدیم دچار شود. البته این احتمال هم وجود دارد که فرد در پی التهاب بیضه به کیست اپیدیدیم مبتلا شود.
این کیست‌ها بی‌خطر بوده و معمولا بدون درد هستند. نیازی به درمان این کیست‌ها نیست و معمولا با گذشت مدتی خودبه‌خود رفع می‌شوند اما اگر این‌گونه کیست‌ها باعث ایجاد درد و ناراحتی شوند؛ می‌توان با انجام عمل جراحی آنها را از بدن خارج کرد.
هیدروسل:
هنگامی که کیسه‌هایی اطراف بیضه‌ها تشکیل شده و با مایع پر شود؛ فرد به هیدروسل دچار می‌شود.
التهاب بیضه:
اگر بیضه ها دچار عفونت شوند؛ التهاب بیضه رخ می‌دهد. ممکن است پس از ابتلای فرد به ویروس اوریون نیز چنین عارضه ای ایجاد شود. اگر در بیضه‌های خود احساس درد داشتید و شک داشتید که آیا ممکن است به التهاب بیضه دچار شده باشید یا نه؛ بهتر است به پزشک مراجعه کنید. این بیماری می‌تواند باعث آسیب رسیدن به بیضه‌ها شود.
پیچش بیضه:
اگر بیضه‌ها حول محور خود بچرخند، فرد به پیچش بیضه دچار شده است. این اختلال دردی شدید و تمام‌نشدنی در پی دارد. اگر این درد به دنبال آسیب‌دیدگی ایجاد شده باشد؛ احتمالا تا مدتی فروکش کرده و دوباره پس از مدتی آغاز شود. پیچش بیضه نوعی اختلال حاد است و باید خیلی فوری نسبت به درمان آن اقدام کرد. احتمال دارد در پی چرخش بیضه حول محور خودش، گردش خون ورودی به بیضه‌ها کاهش یافته یا مسدود شود. اگر نسبت به درمان این بیماری اقدام نشود؛ ممکن است فرد مجبور شود با انجام عمل جراحی بیضه‌های خود را بردارد.
واریکوسل:
به اتساع رگ های خونی اطراف بیضه‌ها، واریکوسل می‌‌گویند. اگر همراه با این اختلال نشانه دیگری مشاهده نشود؛ نیازی به انجام درمان نیست اما احتمال دارد در پی ابتلا به واریکوسل، میزان تولید اسپرم فرد کاهش یابد.
سرطان بیضه:
ممکن است سلول‌های سرطانی در بیضه‌ها ظاهر شده و تکثیر شوند. پزشک با معاینه آنها بررسی می‌کند که غده جدیدی ایجاد شده است یا نه. داده های انجمن سرطان آمریکا نشان می‌دهد که سرطان بیضه از سرطان‌های نادر است و از هر ۲۵۰ مرد، یک نفر به آن دچار می‌شود. معمولا این بیماری برای مردان جوان یا میان‌سال پیش می‌آید و درمان آن با موفقیت همراه است.
عوامل خطر زا نامتقارن بودن بیضه در مردان
نشانه ها و علائم مختلفی هستند که نشان می دهند سلامتی بیضه ها به خطر افتاده است. اگر همراه با بزرگ شدن بیضه‌ها، هر کدام از نشانه های زیر را مشاهده کردید؛ بهتر است در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید:
- احساس درد شدید در بیضه‌ها یا اطراف آنها
- تورم یا التهاب بافت‌های سینه
- احساس درد در ناحیه کمر و قسمت پایینی شکم
- دفع ادرار مشکل
- خروج ترشح از آلت تناسلی
- قرمزی
- تورم بیضه‌ها
پزشک می‌تواند با معاینه کیسه بیضه و بیضه‌ها و بررسی وجود غده یا ناهنجاری، دلیل اصلی را شناسایی کند. اگر پزشک نسبت به ابتلا به سرطان بیضه شک داشته باشد؛ از بیمار آزمایش خون گرفته و سابقه خانوادگی او را بررسی می‌کند.
از جمله آزمایش‌های دیگر تجویزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آزمایش ادرار برای بررسی ابتلا به عفونت و مشکلات کلیوی
- انجام سونوگرافی برای بررسی جریان خون و رشد سلول‌ها
- انجام سی‌تی‌اسکن برای بررسی ناهنجاری‌های بیضه‌ها
پزشک پس از تشخیص بیماری اصلی، روش درمانی موردنظر و داروهای لازم را تجویز خواهد کرد.
درمان هم اندازه نبودن بیضه ها
روش‌های درمانی ناهمسان بودن اندازه بیضه‌ها به عامل آن بستگی دارد. در ادامه به عوامل اصلی بروز این مشکل و راه‌های درمانی آنها اشاره خواهیم کرد.
اپیدیدیمیت: اگر کلامیدیا عامل التهاب بیضه باشد؛ پزشک برای درمان عفونت ایجادشده، یک دوره آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. همچنین ممکن است پزشک تصمیم بگیرد به منظور کاهش تورم، بیضه‌ها را بالا بکشد.
التهاب بیضه: اگر عفونت‌ها و بیماری‌های آمیزشی دلیل التهاب بیضه باشد؛ معمولا برای مبارزه با این عفونت دارو تجویز می‌شود. از جمله داروهای تجویزی رایچ می‌توان به سفتریاکسون (روسفین) یا آزیترومایسین (زیترومکس) اشاره کرد. استفاده از یخ و داروهای مسکن به رفع درد و ناراحتی کمک می‌کند.
پیچش بیضه: برای این اختلال باید در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به انجام درمان اقدام کرد. پزشک با انجام اقدامی با نام «برطرف نمودن پیچش با دست»، پیچش بیضه را رفع می‌کند اما معمولا برای پیش‌گیری از ابتلای دوباره باید عمل جراحی انجام داد. اگر درمان به موقع انجام نشود؛ ممکن است مجبور شوید بیضه‌ها را از بدن خارج کنید.
سرطان بیضه: اگر بیضه‌ها دچار سرطان شده باشند؛ پزشک توصیه خواهد کرد که بیضه‌ها از بدن خارج شوند.
نوردرمانی، شیمی درمانی و ترکیب این دو روش به کاهش میزان سلول‌های سرطانی یا نابودی آنها کمک می‌کند. اگر سرطان به دیگر نقاط بدن منتشر شود؛ ممکن است نیاز به انجام روش‌های درمانی دیگر و عمل جراحی باشد.
چگونه می توانم بیضه هایم را معاینه کنم؟
بیضه سالم دارای پوستی نرم است و شکل آن بیشتر شبیه تخم‌مرغ است (گرد نیست). در صورت وجود برآمدگی‌های نابهنجار یا غده باید سریعا برای بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید نظارت بر اندازه و شکل بیضه‌ها اهمیت زیادی دارد چون از آن طریق است که می‌توان متوجه تغییرات شد. یک بار در ماه خودتان بیضه‌ها را معاینه کنید. در معاینه خود به دنبال غده‌ها، رشد نابهنجار، درد، تورم و سایر ناهنجاری‌ها باشید.
معاینه خانگی و شخصی بیضه ها
روش انجام معاینه خانگی بیضه‌ها به شرح زیر است:
- باید قبل از شروع معاینه، بیضه‌ها در حالت آزاد باشند.
- با دقت و به آرامی بیضه‌ها را بین انگشت‌ها و شست خود به گردش درآورید.
- با دقت سطح هر کدام از بیضه‌ها را معاینه کنید. بررسی کنید که آیا برآمدگی، قرمزی، زخم، تورم یا تغییر اندازه‌ای احساس می‌کنید یا نه.
- دست خود را در امتداد قسمت تحتانی بیضه‌ها پیش ببرید تا به اپیدیدیم برسید. این ناحیه شبیه چندین لوله است که به صورت گروهی متمرکز شده‌اند.
- حداقل ماهی یک بار هر دو بیضه را بررسی کنید.
بزرگ و کوچک بودن بیضه ها نشانه چیست؟
خیلی رایج است که یکی از بیضه‌ها کمی بزرگتر از دیگری باشد و معمولاً هیچ توضیح پزشکی یا بهداشتی برای این تفاوت اندازه وجود ندارد. با این حال، اگر متوجه تغییر در اندازه یا شکل یک یا هر دو بیضه شدید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر یکی از بیضه‌ها شروع به سنگین‌تر شدن کرد یا توده یا تغییر شکل را احساس کردید، می‌تواند تومور باشد و احتمالاً اولین علامت سرطان بیضه است. این نوع سرطان اغلب با موفقیت درمان می‌شود، اما تشخیص زودهنگام بسیار مهم است.
اندازه طبیعی بیضه چپ و راست
بیضه ها هورمون جنسی مردانه تستوسترون و همچنین اسپرم را تولید می کنند. اندازه میانگین بیضه مردانه تقریباً ۴ x 3 x 2 سانتی متر و به شکل بیضی می باشد. اکثر مردان دو بیضه دارند. ممکن است اندازه بیضه ها با هم متفاوت باشند و طبیعی است که یکی از آنها از دیگری بزرگتر باشد. بیضه ها در کیسه ی بیضه قرار می گیرند و توسط طناب نازکی به نام طناب اسپرماتیک به بدن متصل می شوند.
دکتر رضا ولی پور متخصص بیضه و اورولوژی
قيس
پنجشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 349
مشاهده پرسش
