جراحی پروستات خوش خیم و عوارض آن
فهرست موضوعات
هایپرپلازی خوش خیم پروستات که باعث بزرگ شدن اندازه ی پروستات می شود، شایع ترین مشکل پروستات در مردان است و تقریباً تمام مردان با بالا رفتن سن به آن دچار می شوند. علائم این مشکل شامل مشکل در ادرار کردن و نیاز ناگهانی به ادرار کردن است. درمان این مشکل شامل دارو، جراحی پروستات خوش خیم و رویکردهای کم تهاجمی می شود.
هایپرپلازی خوش خیم پروستات چیست؟
هایپرپلازی خوش خیم پروستات، شرایطی است که در آن اندازه ی پروستات بزرگتر می شود. پروستات، غده ای است که زیر مثانه و در جلوی مقعد قرار دارد. این غده، تقریباً به اندازه ی یک گردو می باشد و بخشی از مجرای ادراری را احاطه می کند. مجرای ادراری، لوله ای است که ادرار و اسپرم را به خارج از بدن حمل می کند. اگر پروستات بزرگتر شود می تواند از دفع ادرار و منی جلوگیری کند. هایپرپلازی خوش خیم پروستات سرطانی نیست، گرچه، علائم آن ممکن است نشانه ی مشکلات جدی تری از جمله سرطان باشند.
آیا هایپرپلازی خوش خیم پروستات، خطر سرطان را افزایش می دهد؟
تحقیقات نشان می دهند که ابتلا به هایپرپلازی خوش خیم پروستات، احتمال سرطان پروستات را افزایش نمی دهد، گرچه هردوی این مشکلات علائم مشابهی دارند. اگر هایپرپلازی خوش خیم پروستات دارید، ممکن است در عین حال به سرطان پروستات شناسایی نشده نیز مبتلا باشید.
برای کمک به تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، مردان ۵۵ تا ۶۹ سال باید سالی یکبار غربالگری سرطان پروستات انجام دهند. اگر شما سیاهپوست هستید یا سابقه ی خانوادگی سرطان پروستات دارید، بیشتر مستعد ابتلا به سرطان پروستات هستید. بنابراین غربالگری پروستات را باید در ۴۰ سالگی شروع کنید.
علائم هشدار دهنده ی هاپیرپلازی خوش خیم پروستات
پروستات اطراف مجرای ادراری را احاطه می کند. زمانی که هایپرپلازی خوش خیم پروستات باعث بزرگ شدن پروستات می شود، می تواند مجرای ادراری را مسدود کند. در نتیجه، علائم اولیه ی هایپرپلازی خوش خیم پروستات عبارتند از:
- آهسته شدن یا دوتایی شدن ادرار
- مشکل در شروع ادرار
- نشت کردن (بی اختیاری ادرار)
- نیاز ناگهانی به ادرار کردن
- نیاز به بیدار شدن در شب برای ادرار کردن
- ناتوانی در تخلیه ی کامل ادرار
- درد بعد از انزال یا در حین ادرار
- تغییر رنگ ادرار
- بوی بد ادرار
چه چیزی باعث هیپرپلازی خوش خیم پروستات می شود؟
پزشکان و محققان پزشکی مطمئن نیستند که چه چیزی موجب هایپرپلازی خوش خیم پروستات می شود. یک نظریه این است که با بالا رفتن سن، میزان تستوسترون در بدن کاهش می یابد و در عین حال، سطوح استروژن ثابت می مانند. این تغییرات هورمونی ممکن است باعث افزایش رشد سلول های پروستات شود. گرچه، افرادی که مکمل تستوسترون مصرف می کنند، ممکن است هایپرپلازی خوش خیم پروستات را تشدید کنند. مردان مسن تر نیز دارای سطوح بالاتری از دی هیدروتستوسترون هستند. دی هیدروتستوسترون نسبت تستوسترون قوی تر است.
آیا هایپرپلازی خوش خیم پروستات قابل درمان است؟
هیچ درمانی برای هایپرپلازی خوش خیم پروستات وجود ندارد. گرچه، چند روش درمانی برای تسکین علائم آن وجود دارد.
هایپرپلازی خوش خیم پروستات چگونه درمان می شود؟
اگر علائم خفیفی دارید، ممکن است به هیچ درمانی نیاز نداشته باشید. پزشک شما ممکن است رویکرد ” انتظار آگاهانه” را توصیه کند که در آن به طور منظم توسط پزشک چکاپ می شوید تا اطمینان حاصل کنید که هایپرپلازی خوش خیم پروستاتتان بدتر نمی شود.
روش های درمانی شامل موارد زیر می شوند:
داروها
رایج ترین داروهای تجویزی، عضلات پروستات شما را شل می کنند و تنش مجرای ادراری را کاهش می دهند، نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- تامسولوسین
- ترازوسین
- دوکسازوسین
- آلفوزوسین
- سیلودوسین
برخی از داروها تولید هورمون دی هیدروتستوسترون را کاهش می دهند که در نتیجه می تواند رشد غده ی پروستات را آهسته کند. این داروها برای افرادی با پروستات بزرگتر مفید هستند:
- فیناستراید
- دوتاستراید
پزشک شما ممکن است داروهای ترکیبی را پیشنهاد کند که به درمان علائم و نیز بهبود جریان ادرار کمک می کنند. یک نمونه ی آن دوتاستراید و تامسولوسین هستند. بعد از این که دارویی را شروع کردید، بین یک تا هشت هفته طول می کشد تا علائم شما بهتر شوند.
جراحی پروستات خوش خیم
چند نوع عمل جراحی پروستات خوش خیم می توانند بافت پروستات مسدودکننده ی مجرای ادرار را از میان بردارند که شامل موارد زیر می شوند:
- برداشتن پروستات از راه مجرای ادرار: اورولوژیست یک وسیله ی مخصوص به نام رسکتوسکوپ را از طریق مجرای ادرار وارد می کند که به او اجازه می دهد بافت پروستات را ببیند و آن را بردارد.
- برش پروستات از راه مجرای ادرار: اورولوژیست دو برش ریز در پروستات و در محل اتصال مثانه و مجرای ادرار وارد می کند تا مجرای ادرار را بازتر کند و جریان ادرار را بهبود بخشد.
- تبخیر الکتریکی پروستات از طریق مجرای ادرار: اورولوژیست از یک الکترود برای حرارت دادن به بافت پروستات استفاده می کند. این الکترود سلولهای بافت در نواحی بزرگ شده ی پروستات را به بخار تبدیل می کند.
- لیزردرمانی گرین لایت: اورولوژیست از یک لیزر مخصوص برای تبخیر بافت پروستات بزرگ شده استفاده می کند. نام دیگر لیزردرمانی گرین لایت، تبخیر فوتوسلکتیو پروستات و تبخیر نوری پروستات هستند.
- آکوابلیشن: اورولوژیست شما از یک جت آب با فشار بالا برای از بین بردن بافت پروستات استفاده می کند.
بعد از جراحی پروستات خوش خیم، شما می توانید در عرض چند هفته یا چند روز، فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرید.
درمان های کم تهاجمی
درمان های جدید هایپرپلازی خوش خیم پروستات نسبت به جراحی کم تهاجمی تر هستند و کمتر به بافت سالم آسیب می رسانند. به طور کلی، اکثر این درمان ها، سرپایی هستند، یعنی همان روز عمل می توانید به خانه بروید. این روش ها همچنین ارزانتر هستند، عوارض جانبی کمتری دارند و ریکاوری آنها سریعتر است. گرچه، از آنجا که این روش ها جدید هستند، اطلاعات زیادی درمورد تأثیرات یا عوارض طولانی مدت آنها وجود ندارد.
نمونه هایی از درمان های کم تهاجمی شامل موارد زیر می شوند:
- لیفت پروستات از طریق مجرای ادراری: این رویکرد، لوب های پروستات بزرگ شده را جدا می کند تا مجرای ادراری را بازتر کند و ادرار کردن آسانتر شود. اورولوژیست یک وسیله ی مخصوص به نام یورولیفت را در مجرای ادراری و بالای پروستات قرار می دهد. زمانی که یورولیفت به دیواره ی جانبی پروستات می رسد، با استفاده از ایمپلنت های کوچکی، لوب های پروستات را از هم دور می کند و مجرای ادراری را باز می کند. اورولوژیست، بسته به اندازه ی پروستات شما ممکن است از دو تا شش ایمپلنت استفاده کند.
- رزوم یا بخار درمانی: اورولوژیست یک ابزار مخصوص را وارد مجرای ادراری می کند و آن را در پروستات حرکت می دهد. سپس یک سوزن از این دستگاه وارد پروستات می شود. این سوزن، بخار منتشر می کند که تبدیل به آب می شود. انرژی گرمایی آب، سلول های پروستات را از بین می برد. بدن شما سلول های مرده را دوباره جذب می کند و پروستات کوچک می شود.
شایع ترین عوارض جانبی این درمان ها شامل ادرار بیش از حد معمول و یا ناراحتی در حین بهبودی پروستات است. بعد از یک رویکرد کم تهاجمی، شما باید بتوانید در عرض چند روز به فعالیت های روزمره خود برگردید. شما در عرض سه تا شش هفته، باید بهبودی قابل توجهی را در علائم خود مشاهده کنید.
عوارض جانبی جراحی پروستات خوش خیم
در رابطه با عوارض عمل پروستات خوش خیم باید گفت که تمام عمل های جراحی خطراتی را به همراه دارند که عبارتند از:
- واکنش به مواد بی حسی
- خونریزی
- عفونت محل جراحی
- آسیب به اندام های بدن
- لخته های خونی
علائم عفونت شامل تب، لرز، ورم یا ترشح از محل برش می شوند. در صورتی که ادرار شما مسدود شده یا خون در ادرار شما غلیظ است یا بدتر می شود، با پزشک تماس بگیرید.
مشکلات ادراری
این مشکلات شامل درد، مشکل در ادرار کردن و غیره می شوند که معمولاً ظرف مدت چند ماه بعد از جراحی رفع می شوند. تجربه ی بی اختیاری ادراری مقاوم یا از دست دادن کنترل ادرار به ندرت پیش می آید.
اختلال نعوظ
۸ تا ۱۲ هفته بعد از جراحی، به نعوظ نرسیدن طبیعی است. حدوداً ۸۵% مردان بعد از جراحی پروستات، اختلال نعوظ را تجربه می کنند. اگر عصب های شما آسیب دیده اند، احتمال اختلال نعوظ طولانی مدت افزایش می یابد. جراح می تواند از روش خاصی برای حفظ عصب استفاده کند و عوارض جانبی را به حداقل برساند. توانبخشی آلت تناسلی نیز بخشی از فرایند بهبودی می باشد. گرچه، یک رویکرد حفظ کننده ی عصب با خطر برداشتن ناکامل بافت های سرطانی از لبه های پروستات همراه است.