علت وجود خون در منی یا هماتوسپرمی و درمان آن
فهرست موضوعات
خون موجود در منی، با نام علمی هماتوسپرمیا شناخته میشود. شایعترین علت خون در منی، نمونه برداری از پروستات است.
خون در مایع منی میتواند در اثر تومورها، عفونتها، اختلالات آناتومیکی، سنگها یا التهاب در بسیاری از بخشهای سیستم ادرار تناسلی ایجاد شود. معمولاً خون در منی بیخطربوده و خود به خود برطرف میشود. در صورت مراجعه به پزشک، درمان این بیماری، به علت اصلی آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، هماتوسپرمیا هیچ دلیل اساسی ندارد، بیخطر بوده، خود به خود رفع میشود و نیازی به درمان نیست.
خون بعد از ارضا یا هماتوسپرمیا
وجود خون در منی (انزال) را هماتوسپرمیا نیز میگویند. به علت اینکه هماتوسپرمیا، همیشه مورد توجه قرار نمیگیرد، تخمین اینکه چند بار اتفاق افتاده، دشوار است.
دلایل وجود خون در مایع منی چیست؟
خون در منی می تواند به دلیل بسیاری از شرایطی که بر سیستم ادراری تناسلی مردان تأثیر میگذارد، اتفاق بیفتد. نواحی تحت تأثیر میتواند شامل مثانه، مجاری ادرار، بیضهها، لولههای توزیع کننده منی از بیضهها (معروف به وزیکولهای منی)، اپیدیدیم (بخشی از مجاری اسپرم که برای ذخیره، بلوغ و حمل و نقل اسپرمها استفاده میشود) و غده پروستات باشد.
خون در منی معمولاً نتیجه نمونهبرداری از غده پروستات است. اکثر مردانی که نمونهبرداری پروستات را انجام میدهند، ممکن است به مدت سه تا چهار هفته، مقداری خون در مایع منی خود داشته باشند. همینطور، حدود یک هفته پس از عمل وازکتومی، ممکن است شما خون در مایع منی را مشاهده کنید.
نکات ضروری قبل و بعد از بیوپسی پروستات
در مردان مبتلا به هماتوسپرمیا که اخیراً نمونه برداری از پروستات یا وازکتومی نکردهاند، ممکن است تعدادی از موارد خطرناک و یا بیخطر سیستم تناسلی مردان دلیل این امر باشد. اما در بیشتر موارد، هیچ دلیل قطعی یافت نمیشود.
علتهای زیر در ارتباط با هماتوسپرمیا گزارش شده است:
- تومورهای خوش خیم یا بدخیم پروستات، مثانه، بیضه یا وزیکولهای منی
- عفونتهایی از جمله کلامیدیا، تبخال، سیتومگالوویروس و تریکومونیازیس
- التهاب پروستات (پروستاتیت)، اپیدیدیم (اپیدیدیمیت) یا مجرای ادرار (اورتریت)
- سنگ (سنگهای مشابه سنگ کلیه) در وزیکولهای منی یا پروستات
- پولیپ در مجرای ادرار
- انسداد مجاری انزال
- سرطانهای متاستاتیک (که از بخشهای دیگر بدن پخش شدهاند) واقع در سیستم ادراری تناسلی.
- کیست، خونریزی یا سایر اختلالات در وزیکولهای منی
علت ترشح خونی در مردان
شما میتوانید همراه با خون در مایع منی بسته به علت این بیماری، علائم زیر را هم داشته باشید: (همه علائم ذکر نشده است)
- ادرار دردناک
- درد همراه با انزال
- خون در ادرار
- درد پایین کمر
- تب
- حساس شدن بیضهها/ یا پوست بیضهها
- تورم در بیضهها/ یا پوست بیضه
- تورم یا حساس شدن ناحیه کشاله ران
تشخیص خون در منی چگونه است؟
بعد از بررسی سوابق پزشکی، تاریخچه بالینی و انجام معاینه بدنی، تعدادی آزمایش برای تشخیص بیماری انجام میشود. برخی از آزمایشهای تشخیصی، شامل آزمایش ادرار و بررسی آن برای شناسایی هرگونه عفونت مقاربتی یا سایر عفونتها است.
دلایل تجویز آزمایش ادرار چیست؟
برای اطمینان، آزمایشهای عکسبرداری مانند سونوگرافی یا MRI، میتواند تومورها یا سایر ناهنجاریها را نشان دهد. در برخی شرایط، ممکن است تجزیه و تحلیل مایع منی در زیر میکروسکوپ، توصیه شود.
درمان هماتوسپرمی
بسته به علت وجود خون در منی، ممکن است بتوانید خود را در خانه معالجه کنید. اگر علت اصلی آن، نیاز به درمان پزشکی داشته باشد، پزشک در مورد دوره درمان مناسب با شما همکاری میکند، و در صورت یافتن علت بیماری، درمان علت به وجود آمدن این پدیده را در اولویت قرار میدهد. گاهی اوقات، برای تشخیص احتمالی پروستاتیت (التهاب غده پروستات)، درمان با آنتی بیوتیک انجام میشود
در بیشتر موارد، اگر خون در مایع منی با دیگر علائم نگران کننده همراه نباشد، نیاز به هیچ درمانی نیست و معمولاً با گذشت زمان، به خودی خود برطرف میشود.
در صورت طولانی شدن هماتوسپرمیا (به مدت یک ماه یا بیشتر)، حتی اگر علائم دیگری نداشتید، باید این مشکل را پیگیری کرده و به پزشک مراجعه کنید.
اگر خون در منی شما به دلیل عفونت باشد، پزشک، آنتی بیوتیک تجویز کرده، و اگر دلیل اصلی آن تورم باشد، داروهای ضد التهاب پیشنهاد میکند.
اگر خون در منی شما به دلیل انسداد دستگاه ادراری تناسلی شما باشد، ممکن است به جراحی احتیاج داشته باشید. جراحیهای احتمالی، شامل برداشتن سنگ مثانه یا تومورها است، که باعث انسداد مجاری ادراری میشوند.
اگر علت ایجاد خون در مایع منی شما سرطان باشد، برای اینکه بهترین درمان برای شما در نظر گرفته شود، احتمالاً پزشک شما را به یک متخصص (آنکولوژیست) ارجاع میدهد.
درمان خانگی اسپرم خونی
اگر وجود خون در مایع منی شما به علت وجود زخم باشد، با استراحت کنید و اجازه دهید که بدنتان روند بهبودی را طی کند. همچنین اگر در کشاله ران خود تورم دارید، میتوانید هر بار به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه -نه بیشتر-، روی آن ناحیه، یخ قرار دهید.
بیشتر موارد هماتوسپرمیا، خود به خود رفع میشوند. علائم خود را تحت نظر داشته باشید و در صورت بدتر شدن یا طولانی شدن به مدت بیشتر از یک ماه، به پزشک مراجعه کنید.
در بیشتر موارد وجود خون در منی، بیخطر بوده و به درمان احتیاج ندارد. در حالی که یک از علتهای نادر این بیماری، سرطان است، در اکثر موارد به ویژه در مردان جوان، احتمال سرطان بسیار پایین است.
اگر همچنان مایع منی خونی را مشاهده میکنید، از پزشک خود بخواهید به یک متخصص اورولوژی مراجعه کند. این پزشک متخصص میتواند به شما در درمان هر یک از دلایل جدی این بیماری کمک کند.
دکتر رضا ولی پور متخصص اورولوژی در سعادت آباد