عوارض سنگ شکنی برون اندامی با امواج صوتی پرقدرت (ESWL)

در روش سنگ شکنی برون اندامی کلیه (ESWL)، از امواج صوتی پر قدرت، برای شکستن سنگ های کلیوی به بلورهای کوبررسی استفاده می شود. پس از استفاده از این روش درمانی، فرد می تواند این بلورها را از طریق ادرار دفع کند. سنگ های کلیوی سنگ هایی کوبررسی و سخت هستند که می توانند در یکی از کلیه ها و یا هر دوی آن ها تشکیل شوند. اگر در ادرار عدم تعادل از لحاظ مقدار نمک ها و مواد معدنی وجود داشته باشد، فرد می تواند به سنگ های کلیوی مبتلا شود. این سنگ ها اغلب به اندازه ی کافی کوبررسی هستند که بدون آسیب زدن، خود به خود از طریق ادرار به خارج از بدن رانده شوند. 

اما اگر قابلیت خارج شدن را نداشته باشند، پزشک ممکن است روش دفع سنگ کلیه با امواج سنگ شکن را توصیه کند. درمان شما ممکن است کاملا به گونه ای که در این مطلب توضیح داده شده نباشد، اما پزشک انجام دهنده ی روش درمانی، قبل از عمل توضیح خواهد داد که چه مواردی در این روش درمانی رخ می دهند.

چرا بعد از سنگ شکن سنگ دفع نمیشود؟

عوارض سنگ شکنی برون اندامی

در رابطه با عوارض سنگ شکن کلیه، باید گفت که مانند هر روش درمانی دیگری، برخی عوامل خطر در ارتباط با سنگ شکنی برون اندامی وجود دارد. این عوارض به این معنا نیست که فقط مخصوص شما هستند و برای هر فردی این عوارض تفاوت دارند. از پزشک خود بخواهید تا در مورد چگونگی ابتلا به این عوارض برای شما توضیح دهد. عوارض جانبی، اثراتی ناخواسته و اکثرا موقتی هستند که شما را پس از انجام این عمل تحت تاثیر قرار می دهند. عوارض سنگ شکنی برون اندامی شامل موارد زیر می شوند:

• درد و ناراحتی
• وجود مقداری خون و قطعات سنگ ها در ادرار شما برای دو تا سه روز
• کبودی و تاول بر روی پوست قسمتی که درمان صورت گرفته است.

مشکلات سنگ شکن کلیه عبارتند از مسائلی که ممکن است در حین و یا بعد از عمل رخ دهند. مشکلات اختصاصی سنگ شکنی برون اندامی شامل موارد زیر هستند:

عفونت مجاری ادراری

که ممکن است برای درمان آنها نیاز به آنتی بیوتیک باشد.

انسداد میزنای

اگر قطعات سنگی در میزنای گیر کنند، ممکن است برای برداشتن آن ها نیاز به جراحی باشد.

آسیب کلیوی

کلیه ممکن است کبود شده یا عفونی شود.

اگر دچار اسپاسم ناگهانی، درد شدید یا دچار موارد زیر شدید فورا با پزشک خود تماس بگیرید:

• درد شدید هنگام ادرار کردن و یا ناتوانی مطلق در رفتن به دستشویی
• تب کردن

آمادگی پیش از سنگ شکنی برون اندامی

پزشک شما در مورد چگونگی آماده شدن برای این روش درمانی، توضیح خواهد داد. سنگ شکنی برون اندامی معمولا به صورت سر پایی و یک روزه و بدون نیاز به هرگونه بی هوشی انجام می شود و به این معناست که، فرد در حین عمل هوشیار مانده و در همان روز می تواند به خانه برود. پزشک ممکن است یک آرامبخش برای آرامش و یک آمپول ضد درد برای فرد تجویز کند. در روز عمل می توان مایعات صاف مانند آب نوشید اما به مدت ۴ ساعت قبل از عمل نباید چیزی خورده شود. اگر دارو هایی مانند قرص های فشار خون مصرف می کنید به مصرف آن ها ادامه دهید، مگر اینکه پزشکتان، شما را از این کار منع کند.

پزشک یا رادیوگراف در مورد اینکه چه اتفاقی قرار است قبل، حین و بعد از عمل رخ دهد، با شما صحبت خواهد کرد و از هرگونه دردی که ممکن است تحمل کنید، شما را با خبر می سازد. این فرصتی است برای شما جهت دانستن دقیق آن چیزی که قرار است رخ دهد.

جایگزین های سنگ شکنی برون اندامی

ممکن است قادر باشید تا از روش های جایگزین این روش، استفاده کنید. این کار بستگی به اندازه، چگالی و موقعیت سنگ کلیوی شما دارد. تعدادی از گزینه هایی که می توانید داشته باشید، عبارتند از:

-از بین بردن سنگ از طریق یورتروسکوپی

اگر سنگ کلیه دارید که به میزنای شما وارد شده است، جراح شما می تواند از اشعه های لیزر برای شکستن سنگ های کلیه استفاده کند. میزنای ها لوله هایی هستند که هر کلیه را به مثانه وصل می کنند. یک ابزار باریک و دراز به نام یورتروسکوپ به درون مثانه و از آنجا به درون میزنای برای تاباندن این اشعه های لیزر جهت شکستن سنگ ها فرستاده می شود. فرد معمولا برای این عمل به صورت عمومی بیهوش می شود. جراح ممکن است یک فنر در میزنای قرار دهد تا از هرگونه انسداد در آینده توسط این سنگ ها جلوگیری شود.

-نفرولیتوتومی از طریق پوست

 اگر سنگ کلیه بزرگ و یا در جایی نامناسب باشد، جراح جهت برداشتن آن سنگ، ابزاری را از کمر به درون کلیه وارد می کند. این روش درمانی معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می پذیرد.

-درمان دارویی پزشکی

اگر سنگ کلیه کوچکتر از ۱۰ میلی متر یا یک سانتی متر باشد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به دفع آن از طریق ادرار تجویز کند.

روش انجام سنگ شکن کلیه

سنگ شکنی برون اندامی بین نیم تا یک ساعت طول می کشد. معمولا در هر جلسه ی درمانی، یک کلیه درمان می شود. تکنسین یا پرستاری که روش درمانی را اجرا می کند از شما می خواهد که به پشت یا رو دراز بکشید. این بستگی دارد که سنگ کلیوی در کلیه است و یا در میزنای قرار دارد. از آنجایی که دستگاه می تواند گاهی پر سر و صدا باشد ممکن است آن ها به فرد یک هدفون برای گوش دادن به موسیقی حین انجام کار بدهند. پرستار یا تکنسین ممکن است از امواج فراصوت، برای مشخص کردن محل دقیق سنگ های کلیوی، استفاده کند. سپس به پوست فرد، ژل اعمال خواهند کرد و از دستگاهی به نام حسگر لیتوتریپتر برای تابیدن امواج صوتی پر قدرت، به سمت هر کدام از سنگ های کلیه، استفاده می کنند.

آن ها مرحله به مرحله قدرت امواج صوتی را که می تابند، بیشتر می کنند. باید سعی شود فرد در حین انجام روش درمانی حرکت نکند، زیرا ممکن است سنگ از موقعیت در نظر گرفته شده خارج شود. آیا درد بعد از سنگ شکن کلیه به وجود می اید؟ فرد ممکن است دردی در کلیه ها و یک درد گزنده در پوست کمر به خاطر امواج صوتی پر قدرت احساس کند. بسته به تعداد سنگ کلیه، ممکن است به بیش از یک درمان، برای رهایی کامل از سنگ های کلیوی نیاز باشد.

چه چیزی پس از عمل می توان انتظار داشت؟

ممکن است به مسکن نیاز داشته باشید. پزشک معمولا مسکن هایی قوی، برای چند روز اول تجویز می کند و ممکن است جهت کاهش خطر عفونت، آنتی بیوتیک تجویز کند. پرستار چندین مورد را برای اطمینان از خوب بودن روند بهبودی بررسی خواهد کرد. آن ها به شما قبل از رفتن به خانه یک تاریخ جهت قرار ملاقات بعدی خواهند داد. اگر آرامبخش استفاده کرده باشید ممکن است متوجه شوید که حالتان کاملا عادی نیست و نمی توانید به درستی فکر کنید. این وضعیت پس از ۲۴ ساعت از بین می رود. در این حال، رانندگی نکنید، الکل ننوشید، با ابزار ها و وسایل ماشینی کار نکنید و هیچ چیز مهمی را امضا نکنید.

بهبودی پس از عمل شکستن سنگ کلیه با امواج

هنگامی که به خانه می رسید بهترین کار این است که بر خود آسان بگیرید و بقیه ی روز را استراحت کنید. اغلب افراد پس از گذشت چند روز احساس می کنند که می توانند به فعالیت های عادی خود بر گردند. نوشیدن مقدار زیادی آب در ۲۴ ساعت اول از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا این کار کمک می کند تا قطعات سنگ های کلیوی از بدن خارج شوند.

احتمالا هنگامی که قطعات سنگ های کلیوی از کلیه خارج می شوند، احساس درد و ناراحتی می کنید. به مصرف داروهای مسکنی که پزشکتان برایتان تجویز کرده ادامه دهید. مهم است که به قرارهای ملاقات بعد از عمل بروید تا از نبود همه ی قطعات سنگ های کلیوی اطمینان حاصل کنید.

مراقبت های بعد از عمل سنگ شکنی کلیه

مهم است که پس از انجام عمل مقدار کافی آب بنوشید. به مقداری آب بنوشید تا رنگ ادرار شما روشن تر از زرد شود. این کار کمک می کند تا قطعات سنگ های کلیوی به خارج از بدن رانده شوند. زمانی که سنگ های کلیوی شکسته می شوند، معمولا  هنگام دستشویی رفتن از بدن خارج می شوند. شما باید در چند روز اول به مقدار کافی آب بنوشید تا به بیرون رانده شدن آن ها از طریق ادرار کردن، کمک کنید.

در طولانی مدت، به نوشیدن مقدار کافی آب برای داشتن ادراری شفاف ادامه دهید و رژیم غذایی متعادل و سالمی را دنبال کنید. پزشک ممکن است توصیه کند که مقدار مصرف نمک را کاهش دهید. همچنین ممکن است پیشنهاد کند که پروتئین های حیوانی را مانند گوشت، ماهی و غذاهایی که سطوح بالایی از اگزالات دارند را، کاهش دهید. اگزالات در مواد غذائی مانند اسفناج، آجیل ها، کاکائو، چای، ریواس و توت فرنگی یافت می شود. اما قبل از اینکه برنامه ی غذائیتان را تغییر دهید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

اگر سنگ های کلیوی از بین نرفته باشند، ممکن است به درمان های بیشتر نیاز باشد. اگر سنگ شکنی برون اندامی با امواج صوتی پر قدرت جواب نداد، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که درمان را دوباره انجام دهید یا یک درمانی جایگزین را در نظر بگیرید. مهم است که تمام سنگ های کلیوی خود را برای اجتناب از هر گونه مشکل طولانی مدت از بین ببرید. سنگ شکنی برون اندامی با امواج صوتی پر قدرت می تواند، ۹ تا از هر ۱۰ سنگ کلیه را، در بالغین از بین ببرد. موفق بودن این عمل بستگی به موارد زیر دارد، از جمله:

• اندازه، چگالی و موقعیت سنگ کلیوی
• اینکه چقدر در حین عمل بدون حرکت مانده اید.
• سطح تجربه ی پزشک

چرا بعد از سنگ شکن، سنگ دفع نمیشود! این احتمال وجود دارد که در آینده دوباره به سنگ کلیه مبتلا شوید. پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که به صورت دائم معاینه انجام دهید، تا اگر هر گونه سنگ کلیه ی جدیدی وجود داشت، قبل از اینکه مشکل ساز شود، درمان گردد. در حین این ملاقات های متوالی ممکن است به موارد زیر برخورد کنید:

• آزمایشات خون

برای بررسی کردن سطوح مواد معدنی مشخصی که، سبب ایجاد سنگ های کلیوی می شوند.

• جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته

برای بررسی کردن سطوح مواد معدنی در ادرار، از جمله اوریک اسید، اگزالات، فسفات و کلسیم

• اسکن تصویربرداری

برای یافتن سنگ ها، پزشک ممکن است، اسکن تصویربرداری را توصیه کند.