فهرست موضوعات
کلیه ها تمام تلاش خود را به کار می گیرند تا مایعات و مواد زائد را از بدن شما دفع کنند. در طی این فرآیند، گاهی اوقات ممکن است سنگ کلیه تشکیل شود. سنگ های کلیه، رسوبات معدنی سختی هستند که می توانند در دستگاه ادراری ایجاد شوند. این سنگ ها در بسیاری از موارد بدون اینکه هیچ علائمی ایجاد کنند، خود به خود دفع می شوند. اما در موارد دیگر نیز ممکن است بسیار دردناک باشند و شما نیاز به مداخلات پزشکی داشته باشید. ما در این مقاله توضیح مختصری درباره ی مراحل دفع سنگ کلیه خواهیم داد.
سنگ کلیه چیست؟
اگر میزان نمک، مواد معدنی خاص، یا مواد شیمیایی در ادرار شما بسیار بالا باشد، می تواند منجر به ایجاد سنگ در هر قسمتی از سیستم ادراری شود. گاهی مقادیر این مواد در ادرار شما طبیعی است، اما به دلیل کم آبی بدن، حجم ادرار شما کاهش می یابد. در این حالت نیز احتمال تشکیل سنگ افزایش پیدا می کند. با گذشت زمان این مواد کریستالی به هم می چسبند و اندازه ی آنها بزرگ تر می شود و یک «سنگ» را تشکیل می دهند. سنگ کلیه جسم سختی است که بدن شما باید از شر آن خلاص شود. ۱۰% مردم آمریکا حداقل یک بار در زندگیشان دچار سنگ کلیه شده اند.
علائم سنگ کلیه
اگر سنگ کلیه به اندازه ی کافی کوچک باشد، ممکن است بدون ایجاد هرگونه علائمی -خود به خود- توسط ادرار از بدن شما خارج شود. حتی ممکن است شما هرگز متوجه نشوید که سنگ کلیه داشته اید.
سنگ های بزرگ تر ممکن است باعث بروز علائم زیر شوند:
- درد شدید پشت، پهلو یا شکم (اغلب در یک طرف) و ممکن است به صورت ناگهانی بروز پیدا کند.
- دردی که ممکن است در طول یک ساعت چندین بار کم و زیاد شود.
- ادرار فوریتی (نیاز فوری به ادرار)
- درد در زمان ادرار
- وجود خون در ادرار
- حالت تهوع یا استفراغ
- تب و لرز
زمانی که سنگ کلیه در بدن شما حرکت می کند، ممکن است درد بسیار شدیدی ایجاد کند. شدت درد به حدی بالاست که تقریباً احساس می کنید که شخصی با چاقو به شکم شما ضربه می زند. اگر شدت درد شما بالاست یا علائمی مثل تب، حالت تهوع و استفراغ را تجربه می کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. سنگ های کلیه ممکن است باعث عفونت شوند که نیاز به درمان فوری دارد. در صورت لزوم حتماً با اورژانس تماس بگیرید.
شکل سنگ های کلیه چگونه است؟
سنگ های کلیه، جامداتی مانند سنگریزه هستند که اندازه های متفاوتی دارند. اندازه ی این سنگ ها می تواند به اندازه ی یک دانه ی شن کوچک بوده، یا به اندازه ی یک توپ پینگ پنگ بزرگ باشد! همچنین، شکل این سنگ ها ممکن است صاف و یا لبه دار بوده و به رنگ زرد یا قهوه ای باشند.
علت سنگ کلیه چیست؟
هر کسی ممکن است دچار سنگ کلیه شود. اما تحقیقات نشان داده است که سنگ کلیه در مردان رایج تر از زنان می باشد و در افراد سفید پوست بیشتر دیده می شود.
انواع مختلف سنگ کلیه دلایل متفاوتی دارد. برخی از عوامل خطر ابتلا به سنگ کلیه عبارتند از:
- دهیدراته شدن یا کم آبی بدن که ناشی از ننوشیدن آب کافی می باشد.
- رژیم غذایی مملو از پروتئین، نمک و شکر فرآوری شده
- بیماری کلیوی
- سطوح بالای مواد معدنی خاصی مثل سیستسن، اگزالات، اوریک اسید و کلسیم در بدن
- مصرف برخی از دیورتیک ها (قرص های ادرار آور که باعث افزایش میزان دفع کلسیم توسط ادرار می شوند) و آنتی اسید ها (داروهای ضد اسید معده) که ممکن است حاوی مواد معدنی باشند که می تواند در سیستم ادراری رسوب کرده و تشکیل سنگ دهند.
انواع سنگ کلیه
سنگ های کلیه معمولاً با مواد تشکیل دهنده آن شناخته می شوند. رایج ترین سنگ های کلیه، سنگ های کلسیم، اسید اوریک و سیستین هستند. سنگ های استروویت معمولاً با عفونت ادراری همراه هستند، که محیط ادراری را تغییر می دهد تا سنگ بتواند سریع تر رشد کند. در نتیجه، سنگ می تواند از نظر اندازه بسیار بزرگ شود. این سنگ ها در صورت عدم درمان، ممکن است باعث عفونت مزمن شوند، کلیه را از بین ببرند و حتی در برخی موارد منجر به مرگ شوند.
مراحل دفع سنگ کلیه
تشکیل و دفع سنگ کلیه را می توان به چهار مرحله تقسیم کرد:
تشکیل
زمانی که غلظت ادرار شما به دلیل کم آبی بدن بالا می رود، مواد اضافی موجود در ادرار رسوب کرده و کریستال هایی تشکیل می دهند. با گذشت زمان این کریستال ها به هم می چسبند و سنگ کلیه ایجاد می شود.
تشکیل سنگ کلیه فرآیند دردناکی نیست؛ اما زمانی که بدن تلاش می کند تا از شر آن خلاص شود، شما ممکن است درد بسیار شدیدی را تجربه کنید.
خروج سنگ از کلیه
مرحله ی دوم زمانی است که سنگ کلیه وارد حالب می شود. حالب لوله ای است که کلیه های شما را به مثانه وصل می کند. وقتی حالب برای عبور سنگ کلیه تقلا می کند، ممکن است درد شدیدی را احساس کنید. این درد می تواند به صورت سینوسی کم و زیاد شود.
فشار مثانه
وقتی سنگ به مثانه ی شما می رسد، باعث فشار روی مثانه شده و شما احساس نیاز فوری به ادرار خواهید داشت.
خروج سنگ از بدن
زمانی که ادرار می کنید، ممکن است سنگ کلیه از مثانه ی شما خارج شده و فرآیند تکمیل گردد. این مرحله ی آخر ممکن است با کمی درد همراه باشد؛ یا اصلاً دردی نداشته باشد.
چقد طول می کشد تا سنگ کلیه دفع شود؟
مدت زمان دفع سنگ کلیه به اندازه ی آن بستگی دارد. سنگ هایی با قطر کمتر از ۴ میلی متر اغلب در طی یک تا دو هفته دفع می شوند. دفع سنگ های بزرگ تر ممکن است ۴ تا ۶ طول بکشد.
درمان سنگ کلیه
در رابطه با درمان سنگ کلیه باید گفت که اگر مبتلا به سنگ کلیه هستید، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای پیشگیری از تشکیل سنگ های بیشتر و دفع سنگ های فعلی، مقدار زیادی آب بنوشید. همچنین، پزشک در صورت نیاز برای شما مسکن تجویز خواهد کرد. اگر نتوانید سنگ را دفع کنید، پزشک ممکن است از روشی به نام شاک ویو برای دفع سنگ ها استفاده کند. در این روش از امواج صوتی برای شکستن و خرد کردن سنگ های بزرگ استفاده می شود.
در برخی موارد نیز پزشک می تواند از آندوسکوپ (لوله ی نازک و انعطاف پذیری که در انتهای آن یک دوربین قرار دارد) برای رسیدن به سنگ و خرد کردن آن استفاده کند. در طی این عمل شما توسط داروهای خواب آور به خواب عمیق فرو می روید. بعد از خروج سنگ، باید نوع سنگ و مواد تشکیل دهنده آن با دقت بررسی شود. همچنین، باید راهکارهای لازم برای پیشگیری از عود سنگ کلیه در اختیار بیمار قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: عوارض سنگ شکنی برون اندامی با امواج صوتی پرقدرت (ESWL)
سخنی با خواننده
سنگ کلیه بسیار دردناک است؛ اما شما می توانید با داشتن یک رژیم غذایی سالم و نوشیدن آب فراوان، تا حد زیادی خطر ابتلا به آن را کاهش دهید. اگر احساس درد شدید و ناگهانی در پشت، پهلو و شکم خود دارید، با پزشک خود تماس بگیرید و یا برای ارزیابی و درمان به اورژانس مراجعه کنید.
م
چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 260
مشاهده پرسش
