جراحی غده فوق کلیه

غدد فوق کلیه دو عضو کوچک هستند، که هر کدام در بالای یک کلیه قرار دارند. شکل این عضو، مثلثی بوده، و به اندازه ی یک انگشت شست می باشد. غدد فوق کلیه -از این رو که وظیفه ی ترشح برخی از هورمون ها را به عهده دارند- با نام “غدد درون ریز” نیز شناخته می شوند. این هورمون ها بر روی کنترل فشار خون، سطح مواد شیمیایی خون، مصرف آب و گلوکز بدن و عکس العمل آن (درگیری یا بی خیالی) در مواجهه با شرایط استرس زا، تأثیر می گذارند. هورمون های ترشح شده در غدد فوق کلیه، شامل کورتیزول، آلدوسترون، هورمون های آدرنالین (اپینفرین و نورپینفرین) و میزان کمی از هورمون های جنسی بدن (استروژن و آندروژن) می شوند. در ادامه مطلب با جراحی غده فوق کلیه بیشتر آشنا می شویم.

علل مشکلات غدد فوق کلیه

گاهی اوقات درد کلیه به دلیل  بیماری های غدد فوق کلیه است که به ندرت اتفاق می افتند. رایج ترین دلیل برای نیاز یک بیمار به خارج کردن این غدد، ترشح بیش از حد هورمون (به علت یک تومور درون آن) است. بیشتر این تومور ها، کوچک بوده و سرطانی نمی شوند. این تومورها زائده های خوش خیمی هستند که با روش های لاپروسکوپی، از بدن خارج می شوند. برداشتن غدد فوق کلیه در صورت وجود برخی از تومور ها، حتی در زمانی که هورمون اضافی تولید نشود، (مثل تومورهای بسیار بزرگ یا احتمال سرطانی بودن تومور) ضروری است. خوشبختانه تومورهای بدخیم غدد فوق کلیه، نادر هستند. این توده ها، گاهی اوقات به طور تصادفی، در حالی که بیمار تحت عکس برداری با اشعه ایکس برای بیماری های دیگر است، مشاهده می شود.

علل مشکلات غدد فوق کلیه

برداشتن غدد فوق کلیه با لاپروسکوپی

فواید لاپروسکوپی

در گذشته، انجام عمل خروج غدد فوق کلیه، نیازمند جراحی و برشی ۶ الی ۱۲ اینچی، در شکم، پهلو یا کمر بود. امروزه، با کمک روش عمل جراحی مینیمال، برداشتن غدد فوق کلیه (آدرنالکتومی لاپروسکوپی) را می توان با تنها ۳ یا ۴ برش نیم یا ربع اینچی انجام داد. بیماران در این روش، پس از گذشت ۱ یا ۲ روز مرخص شده، و بسیار زودتر از موارد جراحی باز، به زندگی عادی برمی گردند. نتایج جراحی غده فوق کلیه، با توجه به نوع عمل و شرایط بیمار می تواند متفاوت باشد.

فواید رایج لاپروسکوپی:

آیا لاپروسکوپی غدد فوق کلیه برای شما مناسب است؟

ابتدا توسط یک پزشک متخصص لاپروسکوپی غدد فوق کلیه، معاینه شوید و بعد از مشورت با فیزیوتراپ یا پزشک غدد، روش مناسب برای درمان را انتخاب کنید.

چگونه خود را برای جراحی آماده کنیم؟

قبل از جراحی غده فوق کلیه، برخی از بیماران نیاز به داروهایی برای کنترل علائم تومور (مثل فشار خون بالا) دارند.

❇️ بیماران مبتلا به فئوکروموسیتوم، باید از چندین روز قبل از عمل جراحی، برای کنترل فشار خون و ضربان قلب، از برخی از داروهای مخصوص، استفاده کنند.

❇️ بیماران مبتلا به تومور آلدوسترون ساز، باید به طور دائمی برای میزان پتاسیم، تحت نظر قرار گرفته، و در صورت کمبود آن، از سرم پتاسیم استفاده کنند.

❇️ بیماران مبتلا به سندروم کوشینگ، باید در روز عمل و بعد از آن، تا زمانی که بازمانده ی غدد فوق کلیه کارایی خود را دوباره بدست آورد، از دوز اضافه ی داروی کورتیزون استفاده کنند.

❇️ آماده سازی پیش از عمل شامل: آزمایش خون، معاینه، اشعه ایکس از قفسه سینه و یک EKG، مناسب با سن و شرایط بیمار، می شود.

عمل PCNL کلیه بهتر است یا ESWL

❇️ پس از آنکه جراح، شراط، ریسک های احتمالی و فواید عمل را با شما در میان گذاشت، شما رضایت شخصی خود را خواهید نوشت.

❇️ بسته به شرایط، شما ممکن است نیاز به خون اضافه داشته باشید.

❇️ پیشنهاد می شود شب یا صبح پیش از عمل جراحی، حمام کنید. بعد از نیمه شب قبل از جراحی، از خوردن یا آشامیدن هرچیزی غیر از داروهای تجویز شده خودداری کنید. می توانید صبح قبل از عمل، مقدار بسیار کمی آب بنوشید.

❇️ داروهایی مثل داروهای ضد انعقاد خون، ضد التهاب و دوز های بالای ویتامین E، چند روز قبل از جراحی، کنار گذاشته شود.

❇️ درمان با برنامه های غذایی یا مخمر سینت جان، برای دو هفته قبل از عمل باید متوقف شود.

❇️ سیگار را ترک کرده، و برنامه های مورد نیاز برای شرایط بعد از عمل در خانه را با سایرین هماهنگ کنید.

عمل لاپروسکوپی برداشتن غدد فوق کلیه، چگونه انجام می شود؟

اگر خروج غدد فوق کلیه به وسیله ی لاپروسکوپی امکان پذیر نباشد، چه کار کنیم؟

درتعداد اندکی از بیماران، روش لاپروسکوپی، قابلیت اجرا ندارد. در این شرایط، این عمل با جراحی باز انجام می شود. شرایطی که ممکن است منجر به غیر قابل اجرا شدن این عمل در بیمار شود عبارتند از:

◀️ اضافه وزن

◀️ سابقه ی جراحی های گذشته ی شکمی، که سبب آسیب دیدن بافت ها شده است.

◀️ عدم امکان تصویر برداری دقیق از غدد فوق کلیه

◀️ خطر خونریزی در هنگام عمل

◀️وجود برخی از تومور هایی که بسیار بزرگ بوده، یا به سایر اندام ها سرایت کرده اند.

◀️ تصمیم به اینکه آیا شما نیاز به جراحی باز دارید، معمولاً توسط جراح شما، قبل یا حتی هنگام عمل لاپروسکوپی، صورت می گیرد. اگر پزشک تصمیم گرفته که جراحی باز، مطمئن تر از جراحی لاپروسکوپی است، دیگر نیاز به نگرانی نیست. این امر خطای پزشکی نبوده، بلکه نشانه ی قضاوت درست جراح می باشد. تصمیم جایگزینی لاپروپسکوپی با جراحی باز، فقط به علت ایمنی بیمار است.

مراقبت های پس از جراحی غده فوق کلیه

بعد از جراحی، باید به تجویزات پزشک، با دقت عمل کنید. با وجود اینکه برخی از افراد طی چند روز احساس بهبودی می کنند، اما بدن شما برای بهتر شدن، به زمان نیاز دارد.

اگر تومور آدرنال فوق کلیه را جراحی نکنیم چه اتفاقی می افتد؟

پزشکان برای درمان اکثر تومورهای غدد فوق کلیه جراحی را تجویز می کنند. توصیه می شود که اکثر تومورهای فعال (بدون در نظر گرفتن اندازه ی آنها) برداشته شوند. تومورهای کوچک و غیرفعال را می توان با سی تی اسکن منظم تحت نظر گرفت و در صورتی که تغییری در اندازه ی آنها مشاهده نشد، عدم درمان مشکلی ایجاد نمی کند. اگر یک تومور غیر فعال، سریع تر از حد انتظار رشد کند، یا ابعاد آن به حداکثر ۵ سانتی متر برسد باید حتماً جراحی شود. در صورت وجود تومورهای کوچک و غیر سرطانی (خوش خیم) ممکن است پزشک لاپراسکوپی (جراحی با برش کوچک) را در دستور کار قرار دهد. برای تومورهای بزرگ تر یا تومورهای مشکوک به سرطانی (بدخیم) معمولاً جراحی یا ایجاد یک برش در ناحیه پشت غدد فوق کلیه صورت می گیرد. در برخی موارد نیاز به برداشتن غدد فوق کلیه می باشد. همچنین، با توجه به وضعیت شما پزشک ممکن است قبل یا بعد از سایر گزینه های ذکر شده، هورمون تراپی را تجویز کند. در صورت سرطانی بودن تومور شاید شما به شیمی درمانی یا پرتو درمانی نیز نیاز داشته باشید.

در صورت عدم درمان تومورهای غدد فوق کلیه، این تومورها هورمون هایی ترشح می کنند که می تواند منجر به فشار خون بالا، سردرد، تعریق و علائم پنیک اتک شود. علاوه بر همه ی اینها تومورهای درمان نشده می توانند خطر جانی داشته و به سایر سیستم های بدن آسیب وارد کنند. مهمترین مشکلی که تومورهای آدرنال ایجاد می کنند را می توان خونریزی درون تومور دانست که منجر به خونریزی داخلی و مشکلات خطرناک تر می شود. اکثر موارد تومورهای غدد فوق کلیه در افراد بین ۲۰ تا ۵۰ سال گزارش شده است. اما این تومورها می توانند در هر سنی اتفاق بیفتند. جراحی برای برداشتن تومورهای غدد فوق کلیه می تواند باعث از بین رفتن علائم و بازگشت فشار خون به حالت نرمال شود.

هورمون تراپی سرطان پروستات

عوارض برداشتن غده فوق کلیوی

جراحی غدد فوق کلیه یا جراحی آدرنال اگر توسط یک جراح ماهر و باتجربه انجام شود، یک عمل بی خطر و کم عارضه می باشد. به طور کلی، عوارض بعد از عمل در آدرنالکتومی باز، نسبت به آدرنالکتومی لاپاراسکوپیک بیشتر است. در آدرنالکتومی باز، عوارض شایع مربوط به ریه می باشد. در ۶ درصد از بیمارانی که عمل جراحی آدرنالکتومی باز را انجام داده اند، ابتلا به پنومونی (وضعیت التهابی ریه که عمدتاً کیسه‌ های میکروسکوپی هوا (موسوم به آلوئول ‌ها) را تحت تأثیر قرار می‌ دهد) و آتلکتازی (جمع شدن یک قسمت از ریه یا تمامی یک ریه که این وضعیت باعث عدم جذب اکسیژن به مقدار کافی از ریه می ‌شود) گزارش شده است. مانند سایر جراحی ها در این جراحی نیز خطر عفونت زخم، خونریزی و تشکیل لخته خون در رگ های پا وجود دارد. خطر ایجاد لخته خون در پاها را می توان با پوشیدن جوراب های تنگ مخصوص، دارو های رقیق کننده ی خون و پیاده روی منظم کاهش داد. همچنین، پس از هرگونه عمل جراحی در شکم، روده ها کم کار شده و درست کار نمی کنند. این وضعیت معمولاً پس از گذشت چند روز از جراحی بهبود پیدا می کند.

نارسایی غدد فوق کلیه

نارسایی غدد فوق کلیه یک وضعیت بحرانی بوده و خطر جانی دارد. در این مشکل بدن نمی تواند به میزان کافی استروئید تولید کند. بیمارانی که تنها یکی از غدد فوق کلیه را توسط جراحی برداشته اند، به میزان کمی در خطر ابتلا به نارسایی غدد فوق کلیه قرار دارند. اما در بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ احتمال این خطر به مراتب بیشتر است. زیرا در این بیماران غدد فوق کلیه به درستی کار نمی کند. سندرم کوشینگ در اثر افزایش فعالیت بیش از حد غدد فوق کلیه ایجاد شده، که می تواند با کاهش دفع کلیوی سدیم موجب هایپرکورتیزولیسم (افزایش کورتیزول) شود. همچنین، در صورتی که هر دو غده ی فوق کلیه بیمار در جراحی غدد فوق کلیه برداشته شود و بیمار پس از عمل استروئید کافی دریافت نکند، ممکن است نارسایی آدرنال رخ دهد. بنابراین بیماران پس از جراحی آدرنال باید به دقت تحت نظر قرار گیرند.

آسیب به اندام های اطراف

در موارد نادر ممکن است در حین جراحی غدد فوق کلیه، اندام ها یا رگ های اطراف ناحیه ی جراحی آسیب ببیند. غده فوق کلیه چپ توسط روده بزرگ، پانکراس، طحال، معده و عروق خونی احاطه می شود. در زمان عمل غده فوق کلیه چپ -در موارد بسیار نادر- ممکن است طحال آسیب دیده و نیاز به برداشتن آن باشد. همچنین، آسیب دیدگی رگ های خونی که به کلیه می رسند، ممکن است منجر به فشار خون بالا در بیمار شود. غده فوق کلیه سمت راست توسط روده بزرگ، کلیه، کبد، پانکراس، روده کوچک و عروق خونی احاطه شده است و در سمت راست بیشترین آسیب دیدگی -در موارد نادر- مربوط به کبد و نخستین قسمت روده کوچک می باشد.


دکتر رضا ولی پور متخصص کلیه، مجاری ادراری و تناسلی

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سارا پنجشنبه ۲۸ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 242 مشاهده پرسش
    بخاطر حملات فشارخون شبانه مراجعه کردم و بعداز آزمایشات متوجه شدن که ترشحات غده فوق کلیوی زیاده و آدرنالین زیادی ترشح میشه و گفتن احتمال جراحی هست .خواستم ببینم فقط جراحی راه حل هستش با دارو کنترل نمیشه ؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا ولی پور پنجشنبه ۲۸ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      اگر در سی تی اسکن غده فوق کلیه توده داره با بزرگه باید با جراحی لاپاراسکوپی غده فوق کلیه خارج بشه 

  • تصویر کاربر سپیده پنجشنبه ۲۸ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 232 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما تقریبا بیست روزاست توسط دکترجراح آقای نوربالاغده فوق کلیه سمت راستم رابرداشته ونزددکترهم رفتم و هیچ گونه داروی بهم نداده الان بایدچکارکنم ودردشکمی هم دارم باتشکر
    1. تصویر کاربر دکتر رضا ولی پور پنجشنبه ۲۸ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      به جراح خودتان مراجعه کنید 

  • تصویر کاربر ** یکشنبه ۱ اسفند ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 204 مشاهده پرسش
    من 55 سال دارم تازه فهمبدم یک سنگ 10میلی و یک سنگ7 میل در کلیه چپم هست تا بحال هم درد نکرده مسیر ادار هم نیست کلیه ام طبیعی و نرمال توضبح داده دکتر(از این به بعد باید چکارکنم ) ممنون از راهنمایی
    1. تصویر کاربر دکتر رضا ولی پور یکشنبه ۱ اسفند ۰( 2 سال پیش)

      سی تی اسکن شکم و لگن اسپیرال بدون تزریق با کاتهای ظریف ۲-۳ میلی متری انجام بدین

  • تصویر کاربر حداد دوشنبه ۲۹ آذر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 271 مشاهده پرسش
    آیا سلول های ترشح کننده هورمون در بخش مرکزی فوق کلیه نورون هستند؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا ولی پور دوشنبه ۲۹ آذر ۰( 2 سال پیش)

      شبیه نورون هستن 

  • تصویر کاربر ابتهاج دوشنبه ۲۹ آذر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 275 مشاهده پرسش
    باعرض سلام خدمت دکتر ولی پور
    میخواستم بدونم که دوسال تحت درمان با داروتامسولوسین شبی یک عدد وداروی بتانکول صبح وشب بودم واز درمان نتیجه نگرفتم وداروی خودم رو به طور کامل قطع کر دم تا اینکه اواخر توجه تغییراتی در ادرار خودم شدم که تقریبا ادرار کاملا داره خارج میشه تقریبا 10-15 سی سی میونه وسنگ کلیه هم ساخته نمیشه من فقط در این مدت فقط دوز اول واکسن استرازنکا زدم وکاری هم نکردم ایا در این واکسن دارویی هست اره یانه و من سوال دیگم این بود چرا به داروهای متخصص های زنان جوابگو نیستم ووضعیتم خون ریزهایم رو بدتر میکنه وخیلی بدون دلیل ریزش موهام بیش از حد زیاد شده درصورتی که الان همانژیوم کبدی هم دارم سایزش 16 سانتی متر هست ایا به نظرشما غده فوق کلیه من ایراد داره چه ازمایشی باید بدم
    1. تصویر کاربر دکتر رضا ولی پور دوشنبه ۲۹ آذر ۰( 2 سال پیش)

      برای همانژیوم کبدی به فوق تخصص گوارش برای مشکل هورمونی و غده فوق مایع به فوق تخصص غدد مراجغه کنید 

درحال دریافت اطلاعات