درمان قطعی بزرگی پروستات: راهنمای کامل ۱۴۰۴

اگر با علائم بزرگی پروستات دست و پنجه نرم می‌کنید، احتمالاً این سوال برایتان پیش آمده که آیا می‌توان این بیماری را به طور قطعی درمان کرد یا خیر؟

پاسخ صادقانه:بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) یک فرآیند طبیعی مرتبط با افزایش سن است که بازگشت کامل آن به اندازه دوران جوانی امکان‌پذیر نیست. اما خبر خوب این است که روش‌های درمانی موثری وجود دارند که می‌توانند علائم را تا ۹۰% کاهش دهند و کیفیت زندگی شما را به شکل قابل توجهی بهبود بخشند.

در این راهنمای جامع که توسط دکتر رضا ولی‌پور، متخصص ارولوژی تهیه شده، شما با:
✅ تمام گزینه‌های درمانی موجود (دارویی، جراحی، خانگی)
✅ مقایسه هزینه و اثربخشی هر روش
✅ جدیدترین تکنولوژی‌های درمان بزرگی پروستات در ۱۴۰۴ 
✅ و نحوه تصمیم‌گیری بین روش‌های مختلف

آشنا خواهید شد.

هیپرپلازی خوش خیم پروستات چیست؟

هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) زمانی است که پروستات و بافت اطراف آن منبسط می شود. پروستات با بالا رفتن سن مرد دو دوره رشد اصلی را پشت سر می گذارد. اولین مورد در اوایل بلوغ است که اندازه پروستات دو برابر می شود. دومی در حدود ۲۵ سالگی شروع می شود و در بیشتر دوران زندگی مرد ادامه می یابد. با افزایش سن، پروستات شما بزرگتر می شود. BPH زمانی است که به اندازه ای بزرگ می شود که باعث ایجاد مشکل شود.با بزرگ شدن پروستات، به مجرای ادرار فشار می آورد. دیواره مثانه ضخیم تر می شود. با گذشت زمان ممکن است مثانه ضعیف شود و توانایی تخلیه کامل را از دست بدهد. سپس ادرار در مثانه باقی می ماند. این مشکلات باعث بسیاری از علائم دستگاه ادراری تحتانی (LUTS) BPH می شوند.

روش های درمان بزرگی پروستات

درمان پروستات به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:

1. تغییر سبک زندگی و درمان خانگی: برای علائم خفیف

2. درمان دارویی: برای علائم متوسط

3. درمان‌های جراحی و کم‌تهاجمی: برای علائم شدید یا عدم پاسخ به دارو

۱- درمان‌های خانگی و تغییر سبک زندگی 

این روش برای کسانی است که علائم دارند اما زندگی‌شان مختل نشده است.

• تخلیه دو مرحله‌ای (Double Voiding): پس از ادرار کردن، چند لحظه صبر کنید و دوباره تلاش کنید تا مثانه کاملاً خالی شود.

• رژیم غذایی: حذف کافئین، الکل و غذاهای تند (محرک‌های مثانه)

• کاهش مایعات در شب: عدم مصرف مایعات ۲ ساعت قبل از خواب

• گیاهان دارویی: مصرف عصاره نخل اره‌ای (Saw Palmetto) یا تخم کدو (هرچند اثر علمی قطعی آنها به اندازه داروهای شیمیایی نیست، اما به عنوان مکمل استفاده می‌شوند).

• ورزش: تمرینات کگل یکی از موثر ترین روش ها در کنترل عوارض بیماری یا جراحی پروستات همچون بی اختیاری ادرار هستند که می توان قبل و بعد از درمان آن ها را انجام داد. حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در روز ممکن است به جلوگیری از BPH یا کندی رشد پروستات کمک کند. حفظ سطح کلسترول، فشار خون و قند خون طبیعی نیز مهم است.

۲- درمان‌های دارویی (خط اول درمان)

• آلفا بلاکرها (مانند تامسولوسین، پرازوسین): عضلات گردن مثانه و پروستات را شل می‌کنند تا ادرار راحت‌تر خارج شود. (اثر سریع: ۳-۴ روز)

• مهارکننده‌های ۵-آلفا ردوکتاز (مانند فیناستراید، دوتاستراید): با کاهش هورمون‌ها، اندازه پروستات را کوچک می‌کنند. (اثر کند: ۳ تا ۶ ماه)

• تادالافیل (سیالیس): همزمان به درمان اختلال نعوظ و کاهش علائم پروستات کمک می‌کند.

۳- درمان‌های جراحی و تکنولوژی‌های نوین (۱۴۰۴)

۱. جراحی‌های استاندارد (کلاسیک):

• TURP (تراشیدن پروستات از راه مجرا): استاندارد طلایی قدیمی. با یک لوپ الکتریکی بافت اضافه تراشیده می‌شود.

• پروستاتکتومی باز (Open Surgery): فقط برای پروستات‌های بسیار بزرگ (بالای ۸۰-۱۰۰ گرم) که با روش‌های دیگر قابل درمان نیستند. نیاز به برش شکمی دارد.

۲. تکنولوژی‌های لیزری و کم‌تهاجمی (مدرن):

• لیزر سبز (GreenLight Laser): بافت پروستات را تبخیر می‌کند. خونریزی بسیار کم است و برای بیماران قلبی که آسپرین می‌خورند عالی است.

• هولپ (HoLEP – لیزر هولمیوم): (تکنولوژی برتر ۱۴۰۴) این روش جایگزین جراحی باز شده است. با لیزر تمام بافت پروستات را جدا کرده و خرد می‌کنند. برای هر سایز پروستاتی کاربرد دارد.

۳. روش‌های سرپایی و بدون بیهوشی (MIST):

• یورولیفت (UroLift): پروستات برش نمی‌خورد؛ بلکه با منگنه‌های خاصی بافت پروستات به کنار زده می‌شود تا راه باز شود. (حفظ کامل عملکرد جنسی).

• رزوم (Rezum) – بخار آب: تزریق بخار آب داغ به بافت پروستات که باعث مرگ سلول‌های اضافه و کوچک شدن آن می‌شود.

• آمبولیزاسیون شریان پروستات (PAE): بستن رگ‌های خون‌رسان به پروستات از طریق آنژیوگرافی (توسط رادیولوژیست مداخله‌ای) تا پروستات خشک و کوچک شود