فهرست موضوعات
سیستیت می تواند باعث التهاب مثانه شود. علائم آن شامل درد و سوزش هنگام ادرار، افزایش دفعات ادرار و گاهی درد شکم است. التهاب معمولاً پس از یک دوره آنتی بیوتیک بهبود می یابد. همچنین چند راهکار برای جلوگیری از عفونت های مثانه وجود دارد که می توانید بعد از بهبودی آنها را رعایت کنید.
سیستیت چیست؟
عفونت مثانه یا سیستیت، همان التهاب مثانه است که معمولاً توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود. عفونت های مثانه زمانی رخ می دهند که باکتری‌ها از ناحیه بین واژن یا آلت تناسلی و مقعد (پرینه) وارد مجرای ادرار شده و به مثانه می رسند.
سیستیت شایع ترین نوع عفونت دستگاه ادراری (UTI) هستند. عفونت های ادراری می توانند در هر قسمت از مجاری ادراری – کلیه ها، حالب ها، مثانه یا مجرای ادرار – رخ دهند. تقریباً ۶۰ درصد از زنان و ۱۲ درصد از مردان حداقل یک بار در طول عمر خود به عفونت دستگاه ادراری مبتلا می شوند.
سیستیت چقدر شایع است؟
سیستیت بسیار شایع است، به ویژه در زنان. تقریباً ۶۰ درصد از زنان در طول زندگی خود به عفونت مثانه مبتلا می شوند و این عفونت ها نیز ممکن است عود کنند. همچنین بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از زنانی که به عفونت مثانه دچار می شوند، حداقل یک بار دیگر آن را در طول زندگی خود تجربه خواهند کرد. مردان به دلیل تفاوت های بدنی، کمتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه هستند.
چه چیزی باعث سیستیت می شود؟
سیستیت معمولاً توسط باکتری هایی ایجاد می شود که وارد مجرای ادرار شده و در مثانه تکثیر می شوند. شایع ترین نوع باکتری، اشریشیا کلی (E. coli) است.
عواملی وجود دارند که خطر ابتلا به سیستیت را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
- ناهنجاری های آناتومیکی مجاری ادراری
- یائسگی
- استفاده از کاتتر
- استفاده از اسپرم کش ها
- یبوست
- شرکای جنسی متعدد
سیستیت چه علائمی دارد؟
علائم سیستیت شبیه به علائم عفونت دستگاه ادراری (UTI) است. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تکرر ادرار
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن در ناحیه فوقانی شکم
- ادرار تیره یا بدبو
علائم دیگری که می‌تواند به عفونت کلیوی جدی تر مرتبط باشد عبارتند از:
- تب (بالاتر از ۸ درجه)
- لرز
- استفراغ
- درد پهلو
سیستیت چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر فکر می کنید به عفونت مثانه مبتلا هستید، به پزشک خود مراجعه کنید. برای تشخیص سیستیت بایستی آزمایش ادرار دهید. ممکن است دو تست زیر روی ادرار شما انجام شود:
- آنالیز ادرار: این آزمایش شامل بررسی ظاهر، غلظت و محتوای ادرار است.
- کشت ادرار: این آزمایش نوع باکتری عامل عفونت و اینکه باکتری به کدام آنتی بیوتیک حساس است را مشخص می کند.
پزشک ممکن است در صورت ابتلای مداوم به عفونت های مثانه، آزمایش های بیشتری را از جمله رادیولوژی برای مشاهده کلیه ها و سیستوسکوپی (که از یک محدوده ویژه برای بررسی داخل مثانه استفاده می کند)، درخواست کند.
سیستیت چگونه درمان می شود؟
سیستیت معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود. پزشک شما بر اساس نوع باکتری یافت شده در آزمایش ادرار، آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. برای درمان کامل عفونت، مهم است که تمام آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
برخی از آنتی بیوتیک های رایج عبارتند از:
- نیتروفورانتوئین
- سولفونامیدها (داروهای سولفا)
- آموکسی سیلین
- سفالوسپورین ها
- تری متوپریم یا سولفامتوکسازول
- کینولون ها، مانند سیپروفلوکساسین
چگونه می توان از سیستیت پیشگیری کرد؟
شما می توانید با رعایت بعضی از نکات مربوط به سبک زندگی، از ابتلا به سیستیت پیشگیری کنید:
- رعایت بهداشت: بعد از مدفوع کردن، خود را به خوبی تمیز کنید و در صورت دچار شدن به اسهال یا یبوست، برای درمان آنها اقدام کنید.
- مصرف زیاد آب و مایعات: مصرف مایعات خود را افزایش دهید تا به دفع باکتری ها از مثانه کمک کنید.
- کرم استروژن برای زنان یائسه: وقتی زنان یائسه می شوند، بافت واژن آنها تغییر می کند و باکتری های خوب واژن که به طور معمول در واژن وجود دارند، نمی توانند زنده بمانند و این امر باعث عفونت مثانه می شود. برای بازیابی باکتری های خوب، ممکن است به کرم موضعی استروژن نیاز داشته باشید. در مورد اینکه آیا کرم موضعی استروژن برای شما مناسب است یا خیر، با پزشک خود صحبت کنید.
- تغییر راه پیشگیری از بارداری: شاید بهتر باشد در صورت ابتلا به عفونت مثانه و UTI مکرر، راه کنترل بارداری خود را تغییر دهید. زنانی که از دیافراگم و اسپرم کش استفاده می کنند بیشتر در معرض خطر عفونت هستند. همچنین در صورت نیاز باید در حین رابطه جنسی از روان کننده های بر پایه آب استفاده کنید.
- مصرف مکمل: بعضی مکمل های بدون نسخه می توانند به جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری کمک کنند. اگر به طور مکرر عفونت های ادراری و مثانه دارید، با پزشک خود در مورد این گزینه ها صحبت کنید و برنامه ای برای انتخاب بهترین راه های پیشگیری از عفونت آماده کنید.
سخن پایانی
سیستیت یکی از عفونت های شایع دستگاه ادراری است. ممکن است احساس درد و سوزش هنگام ادرار کردن و همچنین میل به دفع ادرار بیشتر از حالت عادی داشته باشید. اگر این علائم التهابی را دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. پس از چند روز درمان با آنتی بیوتیک باید احساس بهتری داشته باشید، اما حتی اگر علائمتان کاهش پیدا کرد هم حتما دوره درمان خود را کامل کنید تا عفونت عود نکند.
دکتر ولی پور، جراح و متخصص بیضه و اورولوژی
