دلیل بوی بد ادرار چیست؟
فهرست موضوعات
شما بیشتر اوقات برای ادرار کردن به دستشویی می روید و متوجه چیز خاصی نمی شوید. اما در بعضی از روزها بوی ادرارتان توجهان را جلب می کند. علت این امر چیست؟ بوی ادرار به ما اطلاعات زیادی می دهد. شما از بوی ادرار خود می توانید متوجه شوید که در بدنتان چه اتفاقی می افتد! در ادامه با ما همراه باشید تا با کمک متخصص اورولوژی، متوجه سرنخ هایی از بوی بد ادرار شویم.
علت بوی ادرار چیست؟
در اغلب موارد، ادرار بوی بسیار کمی دارد. دلیل این امر بسیار ساده است: حدود ۹۵% ادرار از آب تشکیل شده و ۵% باقی مانده، حاوی مواد زائدی مثل کلسیم، نیتروژن، پتاسیم و … . است که توسط کلیه تصفیه می شود. حالا اگر بدن شما دچار کم آبی شده است (یا به اصطلاح دهیتراته شده)، میزان آب ادرارتان کاهش می یابد. از طرف دیگر، ادرار شما حاوی مقادیر بیشتری از مواد زائد تصفیه شده توسط کلیه می شود که به گفته ی پزشک متخصص، بوی تندتری نیز ایجاد می کند. کم آبی بدن همچنین می تواند باعث تیره تر شدن رنگ ادرار شما شود که بحث متفاوتی است.

بوی بد ادرار فقط به چیزی که می نوشید بستگی ندارد؛ هر چیزی که می خورید هم، می تواند روی بوی ادرار خروجی از مثانه ی شما تأثیر بگذارد. به عنوان مثال مارچوبه به بدبو کردن ادرار معروف است. زیرا بدن شما اسید موجود در مارچوبه را به ترکیبات حاوی گوگرد تبدیل می کند و همین امر باعث بوی تند ادرار خواهد شد. افراد قهوه خور نیز ممکن است متوجه یک بوی خاص در ادرارشان شوند. برخی دیگر از مواد غذایی مثل کلم بروکسل (کلم غنچه ای یا کلم دلمه ای)، پیاز و سیر نیز می توانند بوی خاصی به ادرار شما اضافه کنند. علاوه بر این، داروها و مکمل های مختلف می توانند باعث بوی غیر عادی ادرار شوند. به گفته ی متخصص: «تمامی این موارد کاملاً طبیعی است و در واقع چرخه ی طبیعی بدن شماست!»
بوی بد ادرار نشان دهنده چیست؟
با وجود تمام توضیحاتی که دادیم، هر بوی بدی که از ادرار استشمام می شود را نمی توان با رژیم غذایی توجیه کرد. دکتر متخصص در این باره می گوید: گاهی اوقات بوی بد ادرار، هشداری برای یک مشکل اساسی سلامت است که باید به آن توجه شود. به عنوان مثال: ادرار با بویی شبیه به آمونیاک. مشاهده ی علائم وجود آمونیاک در ادرار، می تواند نشانه ای از عفونت دستگاه ادراری باشد. این بو نشان می دهد که احتمالاً باکتری ها در سیستم ادراری شما (مجرای ادرار، کلیه ها یا مثانه) در حال رشد و فعالیت هستند.
علائم دیگر UTI (عفونت سیستم اداری) می تواند شامل مواردی مثل ادرار کدر یا کمی خونی، ادرار دردناک، نیاز مکرر به دفع ادرار و در برخی موارد تب و آشفتگی ذهنی باشد. اگر شما چند مورد از این علائم را تجربه می کنید بهتر است به پزشک عمومی خود مراجعه کنید. پزشک متخصص می گوید: «عفونت های ادراری بسیار شایع هستند. سالانه حدود ۱۰ میلیون آمریکایی برای درمان آنتی بیوتیکی عفونت ادراری، به متخصصین اورولوژی ارجاع داده می شوند. زنان و افراد مسن به میزان بیشتری در معرض خطر ابتلا به این عفونت قرار دارند.»
سایر دلایل بوی آمونیاک ادرار عبارتند از:
- سنگ کلیه یا بیماری های کلیوی
- یائسگی
- عفونت پروستات
- بیماری های مقاربتی مثل کلامیدیا (علائم این بیماری بسیار شبیه عفونت ادراری است؛ تنها تفاوت قابل توجه کلادمیا با UTI وجود ترشحات چرکی می باشد)
البته، بوی آمونیاک ادرار نیز می تواند، با کم آبی بدن و برخی از غذاها و ویتامین ها مرتبط باشد. بنابراین اگر بوی بد آمونیاکی ادرار شما به سرعت از بین رفت، معمولاً جای نگرانی نیست. در صورت طولاتی شدن این علامت بهتر است برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
بوی شیرین ادرار
به گفته ی پزشک متخصص، «ادراری که بوی شیرین یا میوه ای دارد، می تواند یک علامت هشدار دهنده در مورد ابتلای شما به دیابت یا هیپرگلیسمی (بالا بودن قند خون) باشد. بوی شیرین ادرار، ناشی از وجود گلوکز یا تصفیه ی قند اضافی بدن شما است.» در کودکان و به ویژه نوزادان تازه متولد شده، بوی شیرین ادرار ممکن است نشان دهنده ی بیماری ادرار شربت افرا (MSUD) باشد. بیماری ادرار شربت افرا، یک اختلال متابولیک نادر با خطر جانی است که در آن، بدن قادر به تجزیه و شکستن آمینو اسید های شاخه دار موجود در ساختار پروتئین ها نمی باشد. بنابراین به یاد داشته باشید: از نظر پزشک متخصص، ادرار با بوی شیرین را به هیچ وجه نباید نادیده گرفت. در صورت مشاهده ی آن فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
در اغلب اوقات برای بوی متفاوت ادرار، یک توضیح طبیعی وجود دارد. به گفته ی پزشک متخصص، ادراری که بوی آن کمی متفاوت است، نشان دهنده ی چرخه ی طبیعی بدن شماست و معمولاً ظرف یک روز یا بیشتر از بین می رود. اگر بوی غیر طبیعی ادرار شما ادامه دار شد و یا با علائم دیگری همراه بود، آن را نادیده نگیرید. بهتر است به پزشک عمومی یا یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.