فهرست موضوعات
کیست، به توده ای گرد و پر از مایع می گویند (دقیقاً شبیه به یک بادکنک پر از آب) که تقریباً در هر قسمتی از بدن یافت می شود. کلیه، یکی از شایع ترین مکان های ایجاد کیست است. به طوری که حدود ۵۰٪ بزرگسالانی که سونوگرافی کلیه انجام می دهند، حداقل یک کیست در این ناحیه دارند. تقریباً همه کیست ها، کاملاً خوش خیم و بی خطر هستند و نیازی به درمان و پیگیری ندارند. با این حال، سرطان کلیه در موارد نادری می تواند به صورت “کیستیک” ظاهر شود. این کیست ها در تصویربرداری، ویژگی های متفاوتی نسبت به یک “کیست ساده” دارند. از طرف دیگر، برخی کیست های کاملاً خوش خیم، می توانند ویژگی های غیرمعمولی داشته باشند. متخصص اورولوژی در مورد خوش خیم بودن یا نبودن و اندازه کیست کلیه، با شما صحبت خواهد کرد و گزینه های درمانی را با شما در میان می گذارد.
چندین “بیماری کیستیک” دیگر نیز برای کلیه وجود دارد، از جمله “بیماری کلیه پلی کیستیک” (PCKD). این بیماری معمولاً ارثی است و در طول زندگی بزرگسالان، سبب تولید تدریجی کیست های متعدد در کلیه می گردد. کلیه ها، ممکن است به معنای واقعی کلمه، با کیست های بی شمار پوشانده شوند و در نهایت نارسایی کلیه اتفاق بیوفتد. معمولاً در این شرایط، سابقه خانوادگی PCKD و / یا وجود تعداد زیاد کیست های کلیوی، نه فقط ۲ یا ۳ کیست، قابل تشخیص است. تومورهای کیستیک، ممکن است خوش خیم باشند (مانند “multilocular cystic nephroma”) یا بدخیم. در صورت مشکوک بودن به هر یک از این موارد نسبتاً نادر، متخصص اورولوژی در مورد جزئیات آن با شما صحبت خواهد کرد.
درمان کیست کلیه
کیست های ساده معمولاً به هیچ درمان و پیگیری نیاز ندارند. وقتی تصویربرداری مناسب انجام و وجود کیست ساده تأیید شود، دیگر نگرانی درمورد سرطان نیست. فارغ از اندازه، کیست های ساده تقریباً هرگز مشکلی ایجاد نمی نمایند – علت وجود کیست ساده (مخصوصاً اگر کمتر از ۱۰ سانتی متر باشد) به همراه هر نوع علائمی را باید در جایی دیگر جست و جو کرد. به ندرت ممکن است مشکلاتی مانند موارد زیر بوجود بیایند:
- وجود علائم: درد، احساس سیری، نفخ شکمی. کیست های کمتر از ۱۰ سانتی متر، تقریباً هرگز علامتی ندارند. اگر با وجود داشتن کیست کوچک، درد دارید، احتمالاً علت دیگری برای آن وجود دارد.
- خونریزی: خونریزی به ندرت در کیست ها اتفاق می افتد. اگر خونریزی به علت ضربه ایجاد نشده باشد، ارزیابی های بیشتری برای بررسی ابتلا به سرطان ترتیب داده می شود.
- فشار خون بالا: فشرده سازی پارانشیم کلیه، به ندرت می تواند باعث افزایش فشار خون گردد. از آنجا که فشار خون اساسی (run-of-the mill hypertension) مساله ای بسیار شایع است، اگر کیست با فشار خون همراه بود، احتمالاً عامل ایجاد آن، کیست نیست.
برای پیشگیری و به تعویق انداختن ابتلا به نارسایی کلیه، اطلاع از اندازه کیست کلیه و همچنین دریافت مشاوره ژنتیک، بهتر است PCKD توسط متخصص نفرولوژی پیگیری شود. در صورتی که نتوان احتمال سرطانی بودن تومور کیستیک را رد کرد، می توان به کمک جراحی آن را برداشت. در برخی موارد، کیست می تواند امری جدی باشد. نوعی طبقه بندی برای کیست ها وجود دارد، که سیستم طبقه بندی بوسنیایی نام داشته و عموما مورد استفاده قرار می گیرد. این طبقه بندی، در مواردی که می توان خوش خیم یا بدخیم بودن ضایعه را با اطمینان کامل مشخص کرد، بسیار خوب است، اما در مواردی که تشخیص نامعین باشد، پیگیری با انجام آزمایشات بیشتر توصیه می گردد. کیست بدخیم کلیه یک بیماری بسیار نادر است. علائم بالینی آن اختصاصی نیست و عمدتاً شبیه علائم تومورها و کیست های ساده کلیه است.
پیگیری | توضیح | کلاس |
ندارد | دیواره نازک (بدون اکو درونی، دیواره های واضح، گرد یا بیضی شکل). بدون افزایش در CT | I |
معمولا ندارد گاهی نیاز به تکرار عکس برداری | اکثریت قریب به اتفاق این ها غیر سرطانی هستند. از ده ها هزار کیست کلیوی بوسنیاک II، تنها چند مورد بدخیمی گزارش شده است. این کیست ها همیشه دیواره ای نازک دارند و ممکن است یکی از موارد زیر را داشته باشند: · بخش های نازک، معمولا به تعداد کم · کلسیفیکاسیون اندک دیواره · ‘Hyperdense’: واحدهای hounsfield بالا در CT، اما بدون افزایش (می توان مایع را با سونوگرافی تایید کرد)؛ <3 سانتی متر | II |
گاهی نیاز به تکرار عکس برداری معمولا کیست یا کلیه را برمیدارند | کیست غیرقابل تعیین برخی از این موارد می توانند سرطانی باشند. برخی از اجزا، ممکن است تحت کنتراست CT، افزایش یابند. می تواند یکی از موارد زیر را داشته باشد: · دیواره ضخیم تر · بیش از چند بخش · کلسیفیکاسیون نامنظم دیوار | III |
معمولا کیست یا کلیه را برمیدارند | بدخیم (کیست سرطانی) ممکن است یکی از موارد زیر را داشته باشد: · افزایش در CT · گره دار بودن · اجزای جامد | IV |
گایدلاین کیست های کلیوی
کیست های کلیوی بوسنیاک I (ساده) شایع هستند. اینها، بدون در نظر گرفتن اندازه شان، تقریبا علامتی ندارند. این کیست ها به طور طبیعی و به مرور زمان رشد می کنند؛ بنابراین لزوماً نباید رشد و اندازه کیست کلیه را نشانه بدخیمی دانست. از همه مهمتر، تغییر به کیستی پیچیده تر، در آن ها بسیار نادر است. نیاز به پیگیری خاصی ندارند. در موارد نادر که کیست علامت دار باشد، می توان آسپیراسیون و رفع فشار با یا بدون اسکلروتراپی، یا تجزیه کیست را برای درمان در نظر گرفت. کیست های کلیوی بوسنیاک II کمی پیچیده تر هستند و اساساً مانند همان کیست کلیوی بوسنیاک I درمان می شوند.
کیست های کلیوی بوسنیاک IIF، یک کلاس متوسط از کیست ها هستند، که به وضوح نمی توان آن را در گروه II یا III قرار داد. ویژگی های آن شامل افزایش تعداد بخش های نازک یا کمی ضخیم اما فاقد گره در بافت نرم، کلسیفیکاسیون، و کیست هایی با سختی بالا و اندازه ای بزرگتر از ۳ سانتی متر است که به وضوح نمی توان آن را در گروه ۳ قرار داد. ظاهرا حدود ۱۰-۳۰% از این کیست ها، در نهایت دچار بدخیمی می شوند. با اصلاح خطای انتخاب، خطر ایجاد بدخیمی در این دسته به حدود ۸٪ می رسد. درحال حاضر، توصیه می گردد که حداقل به مدت ۵ سال، مطابق برنامه زمانی که در زیر مشخص شده است، تصویربرداری انجام شود.
چنانچه این امر از نظر تکنیکی ممکن بوده و نظارت فعال در انتخاب کیس ها وجود داشته باشد، می توان مانند توده های کوچک، جراحی کلیه را در نظر گرفت. کیست های کلیوی بوسنیاک IV، ۸۰-۹۰% احتمال بدخیم شدن (عموما کارسینومای سلول های کیستیک کلیوی) دارند. برداشتن کیست، درمان انتخابی در این مورد است؛ اگرچه بیشتر درمان های محافظه کارانه برای کیست هایی با پتانسیل متاستاتیک پایین، در این مورد نیز می تواند در نظر گرفته شود.
آنژیومیولیپوما
آنژیومیولیپوما (AML) یک تومور غیر سرطانی (خوش خیم) در کلیه است و ۳ جز دارد:
- آنژیو - رگ های خونی
- میو - عضله
- لیپوما - چربی
تشخیص قطعی این تومورها، غالباً با سی تی اسکن انجام می شود، زیرا چربی در CT به راحتی قابل مشاهده بوده و انواع دیگر تومورهای حاوی چربی، بسیار نادر هستند. در برخی موارد، میزان چربی برای تشخیص با سی تی اسکن خیلی کم است و نمی توان از این طریق تشخیص قطعی را اعلام نمود. خطر اصلی مرتبط با AML، خونریزی می باشد. رگ های خونی، دیواره نازکی دارند و بندرت پیش می آید که خود به خود پاره شوند. با افزایش اندازه تومور، خطر خونریزی افزایش می یابد؛ اما در تومورهایی با اندازه کمتر از ۴-۵ سانتی متر، این اتفاق بسیار نادر است.
برای درمان تومورهای بزرگتر، می توان آنژیوآمبولیزاسیون را در نظر گرفت – یک روش رادیولوژیک که خونرسانی به تومور را قطع می کند. AML با بیماری tuberous sclerosis مرتبط است. در بیشتر موارد، AML ناشی از tuberous sclerosis، چندگانه بوده و در هر دو کلیه مشاهده می شود. توبروس اسکلروزوس برای تشخیص، نیاز به چندین ویژگی بالینی دارد.
عوارض کیست کلیه
اگر کیست باعث عفونت ادراری مکرر، فشار خون غیر قابل کنترل با دارو، هیدرونفروز کلیه، خونریزی در ادرار و یا درد کلیه شود، باید جراحی انجام شود که بهترین جراحی هم، لاپاراسکوپی است.
دکتر رضا ولی پور متخصص کلیه، مجاری ادراری و تناسلی
بندی
چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید: 266
مشاهده پرسش
