فهرست موضوعات
یائسگی زنان بیانگر پایان یافتن چرخه قاعدگی آن ها است. با این حال، مردان همگام با افزایش سن طیفی از علائم و تغییرات را تجربه کرده که برخی افراد آن ها را قابل قیاس با علائم یائسگی می دانند. در برخی نوشته ها با عنوان آندروپاز از این حالت یاد می شود. با این حال، این عنوان نامفهوم بوده و تعریف علائم، عوامل و درمان های آن مشخص نیست. بر اساس یک مطالعه، از اواخر دهه ۳۰ تا نیمه دهه ۵۰ میلادی بحث های زیادی درباره یائسگی مردان انجام شد اما محققان امروزی بیان دارند که آندروپاز بدون داشتن حدود مشخص، یک تشخیص کاربردی نیست. البته، تاثیرات افزایش سن بر مردان از جمله کاهش سطح هورمون تستوسترون همچنان وجود دارند. در این مطلب، به تاثیرات افزایش سن بر هورمون های مردانه و اقدامات مفید جهت کاهش تاثیر این پدیده بر سلامت مردان پرداخته می شود.
آیا مردان هم یائسه می شوند؟
در حالی که افزایش سن بر سطوح هورمون های جنسی مردانه در مردان تاثیر دارد اما نمی توان این فرایند را شبیه به یائسگی زنان دانست. برخی محققان این علائم را به وضعیتی به نام افت آندروژن در مردان میان سال (ADAM) یا هیپو گونادیسم دیر رس نسبت می دهند. هیپو گونادیسم هنگامی بروز می دهد که اندام های تولید سلول های جنسی دچار پیری و افت عملکرد می شوند. در حالی که این بیماری تنها ۲.۱ درصد مردان را تحت تاثیر قرار می دهد، یائسگی بخشی طبیعی از تکامل جنسی یک زن به شمار می رود. شیوع این وضعیت در مردان همگام با افزایش سن بیشتر شده اما مرحله ای از تکامل آن ها به شمار نمی رود. هنگامی که مردان سه علامت جنسی را به همراه افت سطح آندروژن به زیر ۱۱ نانومول بر لیتر را تجربه می کنند، تشخیص هیپو گونادیسم دیر رس برای آن ها تایید می شود.
علائم یائسگی مردان
یائسگی در زنان سبب افت شدید سطح هورمون های استروژن و پروژسترون در زمان نسبتا کوتاهی می شود. استروژن و پروژسترون هورمون های جنسی زنانه هستند. علائم وضعیتی که مردم آن را با عنوان یائسگی مردان می شناسند، آهسته تر و با شدت کمتری نسبت به یائسگی زنان بروز می دهند. کاهش سطح هورمون مردانه یا تستوسترون نسبت به افت هورمون ها در یائسگی زنان با شدت کمتری همراه است.
علائم و نشانه های مختلفی که برخی افراد به یائسگی مردان نسبت می دهند شامل موارد زیر هستند:
- گر گرفتگی
- تحریک پذیری و افت خلق و خو
- کاهش توده عضلانی
- تعریق زیاد
- تجمع چربی در اطراف شکم و سینه
- خشکی و نازکی پوست
یک مطالعه دریافت که کاهش میل جنسی، کاهش تعداد نعوظ های صبحگاهی و اختلال نعوظ رایج ترین علائم یائسگی مردان هستند. این مطالعه علائم دیگری را نیز همچون کاهش انرژی، عدم توانایی راه رفتن بیش از ۱ کیلومتر و مشکل در انجام فعالیت های فیزیکی شدید همچون دویدن یا بلند کردن اجسام سنگین بیان دارد. زانو زدن و خم شدن نیز می توانند دشوار تر شوند. افسردگی و خستگی می توانند از نتایج تغییر در سطح هورمون های مردانه باشند
مردان در چند سالگی یائسه میشوند؟
مردان پس از رسیدن به سن ۳۰ سالگی، دچار ۱ درصد افت سطح هورمون تستوسترون به ازای هر سال می شوند. با این وجود، پزشکان باور ندارند که کاهش تستوسترون ناشی از پیری در مرکز علائم یائسگی مردان قرار دارد. در صورتی که این علامت با علائم دیگر ارتباط داشت، تمامی مردان باید آن را تجربه می کردند که چنین چیزی مشاهده نمی شود. این فرایند پیچیده بوده و می تواند علائم متفاوتی را در افراد مختلف ایجاد کند. در حالی که این علائم اغلب در مردان مسن تر و مبتلا به افت سطح تستوسترون رخ می دهند اما در مردان مسن مبتلا به بیماری قلبی، چاقی، فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ نیز دیده می شود. چنین اطلاعاتی بیانگر آن هستند که سطوح متغییر هورمون های مردانه تنها عامل مرتبط با این وضعیت نیستند.
دیگر عوامل خطر یائسگی مردان شامل مشکلات زمینه ای همچون موارد زیر می شوند:
- عدم تحرک بدنی
- مصرف سیگار
- مصرف الکل
- اضطراب
- استرس
- کمبود خواب
اختلال نعوظ می تواند در اثر تغییر در عروق خونی یا یک مشکل عصبی به وجود آید. برخی مردان دچار تاثیر روانشناختی بحران میان سالی می شوند که در این مرحله نسبت به هدف های حرفه ای و شغلی یا زندگی شخصی خود نگران می شوند. این موارد می توانند عامل افسردگی باشند که طیفی از عوامل را برانگیخته و به علائم جسمی افت آندروژن میان سالی منجر می شود. کمبود خواب، تغذیه نامناسب، عدم تحرک، سیگار کشیدن، مصرف الکل و کاهش اعتماد به نفس نیز می‌تواند باعث اختلال نعوظ شود. هیپو گونادیسم یک بیماری است که در آن بیضه ها به مقدار کافی هورمون تولید نمی کنند. در مردن جوان تر این عارضه می تواند به تاخیر در بلوغ منجر شود. در صورتی که این بیماری در سنین بالا تر رخ دهد احتمالا با چاقی، دیابت نوع ۲ و علائم افت آندروژن در میان سالی همراه است.
تشخیص یائسگی مردان
در یک مقاله بیان شده که یائسگی مردان در واقع در تحقیقات علمی کشف نشده و بیشتر بر اساس گفته های مردم به علم پزشکی وارد شده است. پزشک تشخیصی به نام یائسگی مردانه را برای بیمار تشخیص نمی دهد. این عارضه دارای مجموعه ای از علائم است که پزشکان توافق اندکی بر آن ها دارند. علائم یاد شده می توانند در اثر طیفی از عوامل سبک زندگی یا بیماری های زمینه ای به وجود آمده باشند.
درمان یائسگی مردان
از آن جایی که این تشخیص حدود مشخصی ندارد، مردانی که این تغییرات فیزیکی را تجربه می کنند بر اساس علائم خود درمان می شوند. برای مثال، یک فرد مبتلا به چاقی یک برنامه ورزشی، درمان حمایتی جهت مدیریت وزن و یک رژیم غذایی متعادل و حاوی مواد مغذی دریافت می کند. افراد مبتلا به دیابت و بیماری قلبی عروقی نیز به مدیریت مناسب مشکل زمینه ای خود نیازمند هستند. به نظر می رسد که کنترل سطح گلوکز خون می تواند علائم این عارضه را کاهش دهد.
پزشکان در رو به رو شدن با علائمی همچون اختلال نعوظ و خستگی، جهت تشخیص هر گونه بیماری یا مشکل قلبی عروقی یک بررسی کامل و دقیق از فرد انجام می دهند. آزمایش های تصویر برداری و تست های خون و تست ادرار از جمله این بررسی ها هستند.
درمان جایگزینی تستوسترون می تواند خطر انسداد مجاری ادرار و سرطان پروستات را افزایش دهد. همچنین، تشدید بیماری قلبی ایسکمیک، صرع و آپنه خواب نیز از دیگر عارضه های چنین درمانی هستند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که بسیاری از مکمل های ویتامینی و تستوسترون که مدعی رفع یائسگی مردانه هستند اغلب دارای عناصر توصیه شده نبوده و می توانند خطر ابتلا به سرطان پروسات و مشکلات قلبی عروقی را افزایش دهند. بیماران باید درباره علائم پیری و بیماری های مرتبط با افزایش سن با پزشک مشورت کنند.
تاکنون شواهد علمی کافی جهت اثبات یائسگی مردانه به عنوان یک بیماری قابل تشخیص پزشکی ارائه نشده است. با این حال، افت آندروژن در مردان میانسال یک کمبود تستوسترونی است که می تواند اثرات مشابهی با یائسگی مردانه داشته باشد. بیماری های شامل افت سطح تستوسترون می توانند پیچیده بوده و تاثیر متفاوتی بر افراد مختلف داشته باشند. پزشکان تشخیصی به عنوان یائسگی مردانه را به رسمیت نمی شناسند. با این حال، داشتن یک سبک زندگی شامل رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و مصرف حداقل تنباکو یا الکل احساس تندرستی را ارتقا و علائم پیری مردان را کاهش می دهد.
دکتر رضا ولی پور متخصص اورولوژی و بیماری های مردان
آیدا
یکشنبه ۱ اسفند ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 242
مشاهده پرسش
