فهرست موضوعات
بیش از ۳۰ باکتری، ویروس و انگل مختلف شناخته شده وجود دارند که می توانند از طریق تماس جنسی منتقل شوند. هشت نوع از این عوامل بیماری زا، مربوط به بیماری های مقاربتی می شوند و در حال حاضر در میان این موارد، ۴ نوع قابل درمان هستند: سفلیس، گنوره آ، کلامیدیا و تریکومونیازیس. ۴ نوع عفونت ویروسی دیگر نیز وجود دارد که غیر قابل درمان هستند: هپاتیت B، ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)، HIV و ویروس پاپیلومای انسانی. عفونت های مقاربتی عمدتاً با تماس جنسی از جمله رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل می شوند. برخی از عفونت های مقاربتی در طول بارداری، زایمان و شیردهی از مادر به کودک منتقل می شوند. همچنین فرد بدون نشان دادن هیچ گونه علائمی، باز هم ممکن است به عفونت مقاربتی مبتلا باشد. از علائم شایع عفونت های مقاربتی می توان به ترشح واژینال، ترشح مجرای ادراری یا سوزش در مردان، زخم های تناسلی و درد شکمی اشاره کرد.
در سرتاسر جهان، عفونت های مقاربتی تأثیر عمیقی روی سلامت جنسی و باروری دارند. روزانه، بیش از ۱ میلیون نفر به عفونت های مقاربتی مبتلا می شوند. در سال ۲۰۲۰، سازمان جهانی بهداشت، ۳۴ میلیون مورد جدید ابتلا به یکی از ۴ عفونت مقاربتی را تخمین زد: کلامیدیا (۱۲۹ میلیون)، گنوره آ (۸۲ میلیون)، سفلیس (۷.۱ میلیون) و تریکومونیازیس (۱۵۶ میلیون). در سال ۲۰۱۶ تخمین زده شد که بیش از ۴۹۰ میلیون نفر به عفونت HSV تناسلی (هرپس) و ۳۰۰ میلیون زن به عفونت HPV مبتلا بودند. ویروس HPV، علت اولیه سرطان رحم می باشد. همچنین تخمین زده شده است که ۲۹۶ میلیون نفر در سطح جهان، با هپاتیت B مزمن زندگی می کنند. هم HPV و هم هپاتیت B با واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند.
عفونت های مقاربتی چه اثراتی با خود به همراه دارند؟
عفونت های مقاربتی به جز اثرات فوری خود عفونت، عواقب جدی نیز به دنبال دارند:
- عفونت های مقاربتی از جمله هرپس، گنوره آ و سفلیس می توانند احتمال ابتلا به HIV را افزایش دهند.
- انتفال عفونت مقاربتی از مادر به کودک، می تواند منجر به زایمان زودرس، مرگ در نوزادی، وزن کم به هنگام تولد و نارس بودن، سپسیس، پنومونی، التهاب ملتحمه نوزادان و ناهنجاری های مادرزادی شود. در سال ۲۰۱۶ تقریباً ۱ میلیون زن باردار به سفلیس فعال مبتلا بودند که از میان آنها، ۳۵۰،۰۰۰ نفر دچار پیامدهای نامطلوب زایمان شدند و ۲۰۰،۰۰۰ مورد زایمان زودرس یا مرگ نوزاد رخ داد.
- عفونت HPV منجر به سرطان رحم می شود. در سراسر جهان، سرطان رحم چهارمین سرطان شایع در میان زنان می باشد که در سال ۲۰۱۸ ، ۵۷۰،۰۰۰ مورد جدید گزارش شد و سالانه بیش از ۳۱۱،۰۰۰ مرگ بر اثر سرطان رحم رخ می دهد.
- در سال ۲۰۱۹ هپاتیت B منجر به ۸۲۰،۰۰۰ مرگ شد که اکثراً ناشی از سیروز کبدی، و هپاتوسلولارکارسینوم (سرطان اولیه کبد) بودند.
- عفونت های مقاربتی همچون گنوره آ و کلامیدیا، علت اصلی بیماری التهابی لگن (PID) و ناباروری در زنان هستند.
پیشگیری از عفونت های مقاربتی
کاندوم ها وقتی به طور مداوم و صحیح استفاده شوند، یکی از مؤثرترین راههای حفاظت در برابر عفونت های مقاربتی از جمله HIV هستند. کاندوم ها همچنین با رضایت دو جانبه، از بارداری ناخواسته در روابط جنسی محافظت می کنند. با این که کاندوم ها اثر بخشی بالایی دارند، اما در برابر آن دسته از عفونت های مقاربتی که موجب زخم های خارج از دستگاه تناسلی می شوند (مانند سفلیس یا هرپس تناسلی)، مقاومت ایجاد نمی کنند. تا حد امکان باید در همه روابط جنسی واژینال و مقعدی، از کاندوم استفاده کرد. برای ۲ نوع عفونت مقاربتی ویروسی هپاتیت B و HPV، واکسن هایی با ایمنی و اثربخشی بالا موجود می باشد. این واکسن ها پیشرفت های زیادی در پیشگیری از عفونت های مقاربتی از خود نشان داده اند.
در انتهای سال ۲۰۲۰، واکسن های HPV به عنوان بخشی از برنامه های ایمن سازی روتین در ۱۱۱ کشور معرفی شدند، که بیشتر آنها کشورهایی با درآمد بالا و متوسط بودند. اگر پوشش واکسیناسیون HPV در زنان جوان بین سنین ۱۱ تا ۱۵ سال بالاتر از ۸۰% باشد، در دهه بعد، از مرگ و میر میلیون ها زن در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط که اکثر موارد سرطان رحم در آنجا رخ می دهد، جلوگیری می شود. تحقیقات در زمینه ی واکسیناسیون در مقابل بیماری هرپس و HIV به پیشرفت های زیادی دست یافته اند و کاندیدهای واکسن زیادی، در اولین توسعه بالینی وجود دارد. شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهند واکسن برای پیشگیری از بیماری مننژیت (MemB) در برابر بیماری گنوره آ (سوزاک) نیز محافظت متقاطع به وجود می آورد. دیگر مداخلات زیست پزشکی برای پیشگیری از برخی بیماری های مقاربتی، شامل ختنه کردن مردان مسن و استفاده از میکروب کش ها می شود.
تشخیص عفونت های مقاربتی
در کشورهای پر درآمد، از آزمایشات تشخیصی دقیق برای ارزیابی عفونت های مقاربتی به صورت گسترده استفاده می شود. این آزمایشات به طور ویژه برای تشخیص عفونت های بدون علامت مفید هستند. گرچه، این آزمایشات در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط نیز وجود دارند اما اغلب گران قیمت هستند و از نظر جغرافیایی غیر قابل دسترس هستند و بیماران برای دستیابی به نتیجه، باید مدت زمان زیادی منتظر بمانند. در نتیجه برای پیگیری شرایط، ممکن است با مشکل مواجه شوند و یا درمان ناقص انجام شود. تنها آزمایش سریع و کم هزینه ای که در حال حاضر برای تشخیص عفونت های مقاربتی وجود دارد، آزمایش سفلیس، هپاتیت B و HIV می باشد. آزمایش سریع سفلیس، در برخی از مناطق با منابع محدود استفاده می شود. آزمایش دوگانه سریع سفلیس/HIV در حال حاضر موجود می باشد که فرد می تواند از یک نمونه خون انگشتی و یا با استفاده از یک کارتریج آزمایش، این آزمایش را انجام دهد.
این آزمایشات، دقیق هستند و می توانند در ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نتایج را آماده کنند و با کمترین تمرین، می توان آنها را انجام داد. مطابق با تحقیقات مشخص شده است که آزمایشات سفلیس سریع، باعث شده زنان باردار بیشتری برای سفلیس آزمایش دهند. گرچه، برای اطمینان از این که تمام زنان باردار در اولین ویزیت مراقبتهای بارداری خود، آزمایش سفلیس را انجام می دهند، هنوز در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط، به تلاش های بیشتری نیاز است. چندین آزمایش سریع برای سایر عفونت های مقاربتی در دست توسعه هستند و دارای قابلیت بهبود تشخیص، و درمان عفونت های مقاربتی به ویژه در کشورهایی با منابع محدود هستند.
درمان عفونت های مقاربتی
در حال حاضر برای چندین عفونت مقاربتی درمان های مؤثری وجود دارد:
- سه عفونت مقاربتی باکتریایی (کلامیدیا، گنوره آ و سفلیس) و یک عفونت مقاربتی انگلی (تریکومونیازیس)، با یک دوز آنتی بیوتیک قابل درمان هستند.
- برای بیماری HIV و هرپس، اثربخش ترین داروها، داروهای ضدویروسی هستند که فقط می توانند دوره بیماری را تعدیل کنند و نمی توانند بیماری را به طور کامل درمان کنند.
- برای هپاتیت B، داروهای ضدویروسی می توانند به مقابله با ویروس کمک کنند و روند آسیب به کبد را آهسته کنند.
در سالهای اخیر مقاومت ضدمیکروبی عفونت های مقاربتی مخصوصاً گنوره آ به آنتی بیوتیک ها، به سرعت در حال افزایش است و گزینه های درمانی را کاهش داده است. تحقیقات نشان داده است که بالارفتن مقاومت به بسیاری از آنتی بیوتیک ها مثل مقاومت به کینولون، مقاومت به آزیترومایسین و برخی آنتی بیوتیک های دیگر، احتمال غیر قابل درمان شدن گنوره آرا افزایش می دهد.
کشورهایی با درآمد پایین و متوسط برای درمان، روی شناسایی علائم و نشانه های قابل شناسایی و پایدار تکیه می کنند و از تست های آزمایشگاهی استفاده نمی کنند. این کار مدیریت سندرومیک نامیده می شود. این رویکرد که اغلب روی الگوریتم های بالینی تمرکز می کند، به مراقبان سلامت این امکان را می دهد تا براساس علائم قابل مشاهده مانند ترشح واژینال، ترشح مجرای ادراری، زخم های تناسلی و درد شکمی، یک عفونت خاص را تشخیص دهند. مدیریت علائم بیماری، ساده و سریع است و از انجام تست های تشخیصی گران قیمت و غیرقابل دسترس برای بیمارانی که علائم دارند جلوگیری می کند.
کنترل شیوع بیماری
تغییر رفتار پیچیده است! علی رغم تلاش های زیاد برای شناسایی مداخلات ساده ای که می توانند رفتار جنسی پرخطر را کاهش دهند، تغییر رفتار هنوز یک چالش پیچیده است. آموزش و مشاوره می تواند توانایی افراد را برای شناسایی علائم و عفونت های مقاربتی بهبود بخشد، آنها را ترغیب به درمان کند و پارتنر جنسی خود را نیز به انجام اینکار تشویق کنند. متأسفانه، عدم وجود آگاهی اجتماعی، فقدان آموزش در بین کارکنان سلامت و ننگ اجتماعی پیرامون عفونت های مقاربتی، مانعی برای استفاده مؤثرتر و بیشتر از این مداخلات می باشد.
خدمات سلامتی برای بررسی و درمان عفونت های مقاربتی ضعیف هستند، به همین دلیل افرادی که به دنبال ارزیابی و درمان عفونت های مقاربتی هستند، با مشکلات بی شماری مواجه می شوند. این مشکلات شامل منابع محدود، ننگ اجتماعی، کیفیت ضعیف خدمات و اغلب هزینه های گزاف می باشد. جمعیت های حاشیه نشین از جمله کارگران جنسی، مردان همجنسگرا، افرادی که دارو تزریق می کنند، زندانیان، جمعیت سیار و نوجوانان که به بیشترین میزان عفونت های مقاربتی مبتلا هستند، اغلب به خدمات سلامتی کافی و مناسبی دسترسی ندارند.
واکنش سازمان جهانی بهداشت
- قوانین و استانداردهایی را برای درمان و پیشگیری از عفونت های مقاربتی توسعه می دهد.
- بار مالی تشخیص و درمان بیماری عفونت های مقاربتی را متحمل می شود.
- مقاومت آنتی میکروبی به گنوره آ را بررسی می کند.
- زمینه ی تحقیقات جهانی روی عفونت های مقاربتی از جمله توسعه تست های تشخیصی آسان و مقرون به صرفه، واکسیناسیون عفونت های مقاربتی و داروهای دیگر برای درمان گنوره آ و سفلیس را فراهم می کند.
شایعات و باورهای غلط زیادی در مورد بیماری های مقاربتی (STDs) در میان مردم وجود دارد و عده ی زیادی واقعیت امر را نمی دانند. در این مقاله، به تعدادی از این باورهای دروغین و واقعیت آن ها اشاره می شود.
باور غلط: بیماری های مقاربتی از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل نمی شوند.
واقعیت: اگرچه احتمال منتقل شدن بیماری های مقاربتی از طریق رابطه جنسی مقعدی و واژینال به مراتب بیشتر است، اما این بیماری ها از طریق رابطه جنسی دهانی نیز قابل انتقال اند. بیماری های مقاربتی که می توانند از طریق رابطه دهانی منتقل شوند عبارت اند از: کلامیدیا، سیفلیس، هپاتیت B و سوزاک.
باور غلط: استفاده از کاندوم در رابطه جنسی، به طور کامل از انتقال بیماری های مقاربتی جلوگیری می کند.
واقعیت: اگرچه استفاده از کاندوم خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی را کاهش می دهد، اما در جلوگیری از انتقال این بیماری ها کاملا موثر نیست. در صورتی که فرد به بیماری های مقاربتی مانند زگیل تناسلی، هرپس و یا HPV مبتلا باشد، تماس نزدیک با ناحیه تناسلی بیمار نیز، می تواند باعث انتقال این بیماری ها شود.
باور غلط: فقط افرادی که شریک های جنسی زیاد و متعددی دارند، در معرض ابتلا به بیماری های مقاربتی هستند.
واقعیت: صرف نظر از تعداد شریک های جنسی، همیشه باید احتمال مبتلا شدن به بیماری‌های مقاربتی را در نظر گرفت. ابتلا به بیماری های مقاربتی، ممکن است در اولین رابطه جنسی حتی اگر رابطه بدون دخول باشد، اتفاق بیفتد.
باور غلط: بیماری های مقاربتی فقط از طریق رابطه جنسی واژینال منتقل می شوند.
واقعیت: بدون داشتن رابطه جنسی واژینال نیز، احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی وجود دارد و این بیماری ها تنها از طریق رابطه جنسی واژینال و دخول منتقل نمی شوند. رابطه جنسی مقعدی، رابطه دهانی و حتی بوسیدن و یا لمس نواحی عفونی بدن فرد مبتلا نیز، می تواند منجر به انتقال بیماری های مقاربتی شود.
باور غلط: بدون انجام آزمایش نیز می توان مبتلا شدن به بیماری های مقاربتی را تشخیص داد.
واقعیت: بعضی بیماری های مقاربتی از جمله کلامیدیا، تریکومونیازیس و هرپس، هیچگونه علائمی ندارند. در برخی موارد نیز، علائم به صورت خفیف بروز می یابد و به راحتی می‌توان آنها را با بیماری های دیگری مانند برفک، عفونت باکتریایی واژن، عفونت ادراری و حتی پسوریازیس یا اگزما اشتباه گرفت. به همین خاطر، چکاپ و بررسی سلامت جنسی به طور منظم، اهمیت زیادی دارد.
باور غلط: بیماری های مقاربتی خود به خود بر طرف می شوند.
واقعیت: اگرچه برخی بیماری های مقاربتی، مانند HPV، می توانند به مرور زمان خود به خود بر طرف شوند، اما این بیماری ها اغلب به درمان نیاز دارند تا از پیشرفت آن و بروز مشکلات جدی تر جلوگیری شود. علاوه بر این، برخی از بیماری های مقاربتی قابل درمان نیستند و در صورت ابتلا به آن ها، فرد بیمار باید مادام العمر با آن ها زندگی کند. درمان این بیماری ها می تواند تا حدی علائم را کنترل کند، اما بیماری به طور کامل از بین نمی رود.
باور غلط: روش بیرون کشیدن (خروج آلت پیش از انزال) از بارداری و بیماری های مقاربتی جلوگیری می کند.
واقعیت: روش بیرون کشیدن در جلوگیری از بارداری و انتقال بیماری های مقاربتی موثر نمی باشد. بیماری های مقاربتی از طریق مایعات بدن و تماس جنسی نیز می توانند منتقل شوند. هر گونه فعالیت جنسی (از جمله بوسیدن یا لمس کردن) خطر انتقال بیماری های مقاربتی را به همراه دارد.
آزمایش بیماری های مقاربتی و بررسی سلامت جنسی
انجام آزمایشات منظم برای اطمینان از عدم ابتلا و انتقال بیماری های مقاربتی به شریک جنسی بسیار مهم است. آزمایشات و تست های تشخیصی بیماری های مقاربتی، در بسیاری از آزمایشگاه ها انجام می شود. افرادی که احتمال می دهند به یکی از بیماری های مقاربتی مبتلا شده باشند، می بایست فورا به پزشک مراجعه کنند تا معاینه و درمان شده و خطر انتقال بیماری به دیگری را نداشته باشند.
ناصر
چهارشنبه ۲۷ بهمن ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 156
مشاهده پرسش
